logo: Dolnośląska Biblioteka Pedagogiczna we Wrocławiu

Baner Jednostki Oświatowej Samorządu Województwa Dolnosląskiego

dolnyslask 25lat

 Facebook Biblioteki  Twitter Biblioteki  instagram Biblioteki  Odnośnik do Anchor. Podcasty z recenzjami książek  youtube Biblioteki

Informator

logo: WikiEduLinki

 logo WEBowa

 logo: IBUK libra

logo: Polona

Rok Polskiego Romantyzmu

{slider title="Uchwała Sejmu RP"}

Wybór okresu literackiego, jakim jest romantyzm wiąże się z 200. rocznicą opublikowania w Wilnie dzieła „Ballady i romanse” Adama Mickiewicza. Tomik ten uważa się za początek polskiego romantyzmu. „To romantyzm przyniósł genialne dokonania w literaturze Adama Mickiewicza i Juliusza Słowackiego, w muzyce Fryderyka Chopina i Stanisława Moniuszki, w malarstwie Piotra Michałowskiego i Jana Matejki. Byli artystami polskimi, a jednocześnie światowymi ukazującymi wartości polskie w ich uniwersalnym kontekście” – czytamy w uzasadnieniu uchwały.

{slider title="O epoce"}

DWIEŚCIE LAT POLSKIEJ KULTURY

Uchwała przypomina, że w 1822 roku w Wilnie ukazały się "Ballady i romanse" Adama Mickiewicza, zawarte w tomiku poetyckim, który wyznaczył początek polskiego romantyzmu. Jak podkreślono, to wtedy światło dzienne ujrzały między innymi "Romantyczność" i "Świtezianka", bez których trudno wyobrazić sobie ostatnich dwieście lat polskiej kultury. W efekcie zrodziła się epoka, w której tworzyli genialni artyści, myśliciele oraz działacze polityczni. W sytuacji narodowej niewoli stworzyli oni kraj duchowej wolność i rozwinęli programy niepodległościowe.
Jak wskazano, romantyzm przyniósł genialne dokonania w literaturze, którą tworzyli Adam Mickiewicz, Juliusz Słowacki, Zygmunt Krasiński i Cyprian Norwid. Oprócz tego w okresie tym powstawała muzyka Fryderyka Chopina i Stanisława Moniuszki, a także malarstwo Piotra Michałowskiego i Jana Matejki.
- Twórcy ci byli artystami polskimi, a jednocześnie światowymi, ukazującymi polskie wartości w ich uniwersalnym kontekście. Bez twórczości ich oraz Maurycego Mochnackiego, Aleksandra Fredry, Antoniego Malczewskiego, Seweryna Goszczyńskiego, Wincentego Pola, Józefa Ignacego Kraszewskiego, Teofila Lenartowicza, Kornela Ujejskiego, Artura Grottgera, Marii Szymanowskiej i Narcyzy Żmichowskiej nie bylibyśmy dziś tym, kim jesteśmy - oceniono.

NOWA DEFINICJA HONORU

W uchwale zaznaczono, że polski romantyzm ukształtował wymiar i profil duchowy Polaków. Wówczas zostały wypracowane i uchwalone najważniejsze cechy, które pozwoliły przetrwać najbardziej dramatyczne próby zniszczenia polskiego narodu. Romantyzm na nowo zdefiniował honor, waleczność, czy przywiązanie do tradycji. 
- Bez Maurycego Mochnackiego i jego pism o wolnych Polakach, bez wieszczów Mickiewicza i Słowackiego, pochowanych w królewskich kryptach, bo Polacy uznali, że królom Polski są równi, nie byłoby Legionów Piłsudskiego czy Powstańców Warszawskich - napisano w uchwale.
Posłowie wskazali też, że to właśnie z romantyzmu wyrósł mesjanizm Jana Pawła II oraz ruch "Solidarność". Tym samym oceniono, że pamięć romantyzmu polskiego to pamięć najważniejszych znaków określających narodową tożsamość.

źródło tekstu
  • Romantyzm, kierunek ideowy, literacki i artystyczny dominujący w literaturach europejskich i amerykańskich oraz w sztuce końca XVIII i 1. połowy XIX w. - Encyklopedia PWN
  • Romantyzm w Polsce - aleklasa.pl : A zaczęło się… od walki klasyków z romantykami
  • Romantyzm - wikipedia.pl : Romantyzm (z fr. romantisme, od roman – powieść, opowieść) – szeroki nurt w kulturze, który dał nazwę epoce w historii sztuki i historii literatury trwającej od lat 90. XVIII wieku do lat 40. XIX wieku. Romantyzm rozwinął się początkowo w Europie i wyrażał się w różnych obszarach kultury, m.in. poezji, malarstwie i muzyce.
  • Seria: Polski romantyzm - culture.pl : Mickiewicz, Rzewuski, Słowacki, Norwid...
  • Epoki literackie – romantyzm - polszczyzna.pl : W Polsce za początek epoki uważamy rok 1822 – rok wydania I tomu Poezji Adama Mickiewicza (który zawierał Ballady i romanse), zaś za jej zakończenie – rok 1863 (wybuch powstania styczniowego).

{slider title="O literaturze okresu romantyzmu"}

  • Literatura polska – romantyzm - wikipedia.pl
  • Polscy pisarze romantyzmu - wikipedia.pl
  • Literatura polska - pisarze i poeci polskiego romantyzmu - Kulturalna Polska : XIX wiek to czas wielkiej ekspansji powieści, powstają arcydzieła powieściopisarstwa światowego, tworzą tacy mistrzowie pióra jak Honoriusz Balzac i Stendhal Francji, czy Walter Scott oraz Edgar Alan Poe w Anglii. W Polsce epoka wielkich powieści nastanie dopiero w kilka lat po klęsce powstania styczniowego, kiedy pozytywizm osiągnie swoją dojrzałość, ale już w romantyzmie pojawia się wybitni powieściopisarze przecierający literackie szlaki potomnym.

{slider title="Wybrani polscy twórcy romantyzmu"}

  • Adam Mickiewicz – jego Ballady i romanse zapoczątkowały w Polsce romantyzm, a Dziady urosły do rangi najważniejszego dramatu narodowego, wszyscy także znamy Pana Tadeusza.

Adam Mickiewicz - strona www w bibliotece zasobów internetowych WebowaDBP : Najwybitniejszy - obok Juliusza Słowackiego i Zygmunta Krasińskiego - polski twórca romantyczny, poeta, wizjoner, publicysta, działacz polityczny (Biografia-Twórczość - Teksty wybranych utworów - Pozja - Scenariusze zajęć). 

Adam Mickiewicz - życie i twórczość - kolekcja materiałów do zajęć 

Adam Mickiewicz - najwybitniejszy – obok Juliusza Słowackiego i Zygmunta Krasińskiego – polski twórca romantyczny, poeta, wizjoner, publicysta, działacz polityczny - culture.pl

Adam Mickiewicz - polski poeta, działacz polityczny, publicysta, tłumacz, filozof, działacz religijny, organizator polskich oddziałów wojskowych (sylwetka autora i utwory w wersji cyfrowej) - lektury.gov.pl

Adam Mickiewicz - poezja.org

Adam Mickiewicz - artykuły w culture.pl

Adam Mickiewicz - audycje radiowe

10 rzeczy o Adamie Mickiewiczu, o których (nie bez powodu) nie mówią Ci w szkole - ciekawostki - niestatystyczny.pl

  • Juliusz Słowacki – znany przede wszystkim jako autor Kordiana, Balladyny czy późniejszego Snu srebrnego Salomei, bardzo interesujący jest jego poemat dygresyjny Beniowski.

Podróże Juliusza Słowackiego, czyli o romantycznym pielgrzymowaniu - nagranie wykładu zorganizowanego przez DTR - dr hab. prof. Uniwersytetu Wrocławskiego Ewa Grzęda

Balladyna - materiały przygotowane z okazji Narodowego Czytania 2020 : quiz online znajomości utworu - materiały edukacyjne (tekst, adaptacje, opracowania, prezentacje) - wybrane cytaty

Juliusz Słowacki - wybitny polski poeta romantyczny, dramaturg, filozof-wizjoner - culture.pl

Juliusz Słowacki - polski poeta i dramaturg, jeden z największych poetów polskiego romantyzmu (zaliczany do grona tzw. Trzech Wieszczów) : sylwetka autora i utwory w wersji cyfrowej - lektury.gov.pl

Juliusz Słowacki - poezja.org

Podróże z poetą, czyli Słowacki jak współczesny turysta - audycja radiowa

  • Cyprian Kamil Norwid – pisał dramaty, znany jest jednak przede wszystkim jako autor wierszy, m.in. Fortepian Szopena, Bema pamięci żałobny rapsod, W Weronie.

Cyprian Kamil Norwid - patron roku 2021 : strony www, twórczość (dostępna online), artykuły, ciekawostki - materiały w serwisie DBP

"Norwid. Propedeutyka" - nagranie wykładu - prof. dr hab. Andrzej Fabianowski

Cyprian Kamil Norwid - polski poeta, prozaik, dramatopisarz, eseista, grafik, rzeźbiarz, malarz i filozof - lektury.gov.pl

Cyprian Kamil Norwid - czę­sto jest okre­śla­ny jako ostat­ni wiel­ki pol­ski ro­man­tyk, jed­nak­że ba­da­cze za­li­cza­ją go też do przed­sta­wi­cie­li kla­sy­cy­zmu i par­na­si­zmu - poezja.org

Cyprian Kamil Norwid – wybitny twórca romantyczny, poeta, prozaik, dramatopisarz, rzeźbiarz, malarz i rysownik - culture.pl

Norwid i dzieje tajemniczego tomu "Vade-mecum" - audycja radiowa

"Norwid. Od.Nowa". Artyści w hołdzie wieszczowi - nagranie video

Cyprian Kamil Norwid - prezentacja multimedialna

  • Zygmunt Krasiński – ogromną popularnością cieszyła się przede wszystkim Nie-Boska komedia, a także Irydion.

Zygmunt (Napoleon Stanisław Adam Ludwik) Krasiński - wybitny twórca romantyczny, poeta, prozaik, dramatopisarz i filozof - culture.pl

200. rocznica urodzin Zygmunta Krasińskiego - culture.pl

Zygmunt Krasiński - hra­bia, po­eta, dra­ma­turg, twór­ca po­wie­ści i epi­sto­lo­graf - poezja.org

  • Aleksander Fredro - hrabia herbu Bończa – polski komediopisarz, pamiętnikarz, poeta, ziemianin, oficer, wolnomularz, tworzył w epoce romantyzmu. Uważany jest za najwybitniejszego komediopisarza w historii literatury polskiej. Autor komedii Zemsta, Pan Jowialski. 

Aleksander hrabia Fredro - komediopisarz, bajkopisarz, pamiętnikarz, poeta - culture.pl

Aleksander Fredro zaj­mo­wał się po­ezją i pa­mięt­ni­kar­stwem, jed­nak naj­bar­dziej zna­ne są jego ko­me­die. Znaw­cy i ba­da­cze okre­śla­ją go zgod­nie jako naj­wy­bit­niej­sze­go pol­skie­go ko­me­dio­pi­sa­rza. Współ­two­rzył kul­tu­rę XIX wie­ku, zaś jego sztu­ki nie dają się za­kwa­li­fi­ko­wać do żad­ne­go z prą­dów epo­ki, mają za­tem cha­rak­ter au­tor­ski i in­no­wa­cyj­ny (np. we wcze­snych dzie­łach wy­zwo­le­nie in­try­gi z wię­zów mo­ra­li­za­tor­stwa i dy­dak­ty­zmu, uwy­pu­kle­nie na­tu­ral­nej za­ba­wy) - poezja.org

Aleksander Fredro - komediopisarz, poeta, satyryk, pamiętnikarz - encyklopediateatru.pl

Aleksander Fredro - wikipedia.pl
 

  • Józef Ignacy Kraszewski – to jeden z najpłodniejszych pisarzy w historii literatury polskiej, który przygotował grunt powieściopisarzom pozytywistycznym. Pisarz, publicysta, wydawca, historyk, encyklopedysta, działacz społeczny i polityczny, współzałożyciel Macierzy Polskiej, autor z największą liczbą wydanych książek i wierszy w historii literatury polskiej oraz malarz

Józef Ignacy Kraszewski - pisarz, dziennikarz, malarz, rysownik, muzyk, kolekcjoner, autor ponad 600 książek - culture.pl

Jó­zef Igna­cy Kra­szew­ski to zna­ny pod pseu­do­ni­mem Bo­le­sła­wi­ta pol­ski po­eta, po­wie­ścio­pi­sarz i kry­tyk li­te­rac­ki - poezja.org

Józef Ignacy Kraszewski - mistrz powieści historycznej - audycja radiowa

Józef Ignacy Kraszewski - wikipedia.pl

Józef Ignacy Kraszewski. Tytan pióra, który został szpiegiem - artykuł kultura.onet.pl

Józef Ignacy Kraszewski - tytan literatury - webinarium - prof. dr hab. Andrzej Fabianowski

 

Więcej informacji o pisarzach i poetach okresu romantyzmu w artykule Literatura polska - pisarze i poeci polskiego romantyzmu. Fragment artykułu:

  • Józef Korzeniowski 

to najwybitniejszy realista polskiego romantyzmu. Jego twórczość w istotny sposób wpłynęła na rozwój dziewiętnastowiecznej literatury realistycznej. W powieściach Korzeniowskiego dostrzegalna jest balzakowska swada, radość opisywania ludzi i ich otoczenia, pejzaży, budowli, kostiumów, itp. Korzeniowski nie stronił od dydaktyzmu, ale czynił to w duchu zdrowego rozsądku. W swojej twórczości bronił tradycji szlacheckiej, przywiązania do religii oraz antyracjonalizmu. 

  • Ludwig Sztyrmer 

twórca, który zapisał się w historii literatury nie tyle ze względu na kunszt, co na temat swych dzieł. Sztyrmer to prekursor prozy psychologicznej. Napisał cykl powieści o Pantoflu, w którym podejmuje problem szaleństwa oraz jego przyczyn. Ciekawe, że Sztyrmer publikował swoje książki pod pseudonimem Eleonora Sztyrmer, tworząc w ten sposób złudzenie, że autorem powieści jest jego żona... 

  • Henryk Rzewuski 

autor obszernej, trzytomowej powieści pt. Listopad. Romans historyczny z drugiej połowy wieku XVIII (1845-1846), opartej na paralelizmie losów dwóch rozdzielonych w dzieciństwie (na skutek rozwodu rodziców) braci. Każdy z nich dorasta w innym środowisku, pierwszy wśród tradycyjnej szlachty ziemiańskiej, drugi wśród scudzoziemczałej arystokracji. Pisarz opisując losy obu braci, które w pewnym momencie dramatycznie się splatają, ukazuje wpływ wychowania na kształt osobowy jednostki. Tłem dla historii prywatnej są tutaj zdarzenia historyczne: konfederacja radomska i barska.

  • Narcyza Żmichowska 

ps. Gabryella, zbuntowana wychowanica sławnego ówcześnie pedagoga oraz pisarki Klementyny z Tańskich Hoffmanowej, propagującej tradycyjne poglądy na temat roli kobiety w życiu społecznym. Żmichowska to przedstawicielka pierwszego pokolenia emancypantek polskich, to wokół niej w latach czterdziestych XIX wieku skupiło się grono entuzjastek domagających się prawa do rozwoju intelektualnego oraz swobodnego wyboru partnera życiowego. Entuzjastki włączyły się aktywnie w działalność konspiracyjną, na skutek czego Żmichowska trafiła na dwadzieścia osiem miesięcy do lubelskiego więzienia, następnie była internowana. Po powrocie do Warszawy kontynuuje działalność niepodległościową, zakończoną olbrzymim rozczarowaniem po upadku powstania styczniowego.

{slider title="Multimedia"}

{slider title="Quizy online - Interaktywne zadania"}

{slider title="Prezentacje mutimedialne uczniów w genial.ly"} 

{slider title="Muzyka i sztuki plastyczne"}

{/sliders}

 

Opracowała Beata Malentowicz

Współpracujemy:           

 

 

                 logo: Academica   logo: Stowarzyszenie Bibliotekarzy Polskich  logo: Dolnośląska Biblioteka Cyfrowa  logo: Instyt Informacji Naukowej i Bibliotekoznawstwa Uniwersytetu Wrocławskiego  logo: Dolnośląskie Towarzystwo Regionalne   logo: Centrum Edukacji Kulturalnej Dzieci i Młodzieży   Odnośnik do Nukat

 

 

 

O bibliotece

Kontakt

Centrala:
symbol słuchawkaB
71 377 28 01
Czytelnia:
symbol słuchawkaB
71 377 28 04
Wypożyczalnia:
symbol słuchawkaB
71 377 28 03

Filie

Dolnośląskie biblioteki pedagogiczne

Biuletyn Informacji Publicznej

epuap logo