Plieth-Kalinowska, Izabela, Musielewicz, Adam. Akceptacja i adaptacja społeczna dzieci z dysfunkcjami rozwojowymi : wybrane zagadnienia. Bydgoszcz : Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego, 2019.W książce zwrócono uwagę na ukazanie specyfiki i sposobów organizowania warunków rozwojowych dziecka niepełnosprawnego funkcjonującego w różnych środowiskach społecznych. Publikacja zawiera teoretyczne uwarunkowania niepełnosprawności, jak również praktyczne sposoby jej diagnozy i przykłady działań wspomagających. Przedstawione przykłady możliwych działań rehabilitacyjnych, w których uczestniczą dzieci z dysfunkcjami rozwojowymi, są ukierunkowane przede wszystkim na zredukowanie zdiagnozowanych już problemów oraz wsparcie całych rodzin w podejmowaniu aktywności społecznej w ich naturalnym środowisku. Szansą na powodzenie tych zabiegów jest równe zaangażowanie w proces rehabilitacyjny wszystkich jego podmiotów.
Hopkins, Amanda. Co się za chwilę może stać? : ćwiczenia rozwijające myślenie przyczynowo-skutkowe. Gdańsk : Wydawnictwo Harmonia, 2017. Co się za chwilę może stać? to książka, która uczy dostrzegać i analizować zależności przyczynowo-skutkowe. Patrząc na zdjęcia i odpowiadając na pytania, dziecko musi przewidzieć, co się stanie w danych sytuacjach. W książce przedstawiono 57 zdjęć. Na stronach parzystych umieszczono fotografie dla dziecka. Na stronach nieparzystych znajdują się pytania i polecenia, które czyta dorosły (nauczyciel, terapeuta, rodzic) pracujący z uczniem.
Wójtowicz-Szefler, Małgorzata. Diagnozowanie rozwoju małego dziecka. Cz. 1. Warszawa : Difin, 2018. Książka ma charakter przewodnika dla psychologów, pedagogów, studentów lub opiekunów dziecięcych czy rodziców małego dziecka, pozwalającego na poznanie specyficznej sytuacji badania małego dziecka (od urodzenia do 5 roku życia) oraz możliwości wykorzystania narzędzi diagnozy rozwoju zarówno dzieci prawidłowo rozwijających się jak i zagrożonych niepełnosprawnością czy też niepełnosprawnych. Ocena poziomu rozwoju małych dzieci, pozwalająca na uwidocznienie obszarów dobrze i słabo rozwiniętych, ma szczególne znaczenie dla organizowania programów wczesnej interwencji lub wczesnego wspomagania dzieci z trudnościami w rozwoju. W postępowaniu diagnostycznym-interwencyjnym nie powszechnej zgody dotyczącej sposobu w jaki ma być przeprowadzana diagnoza, co powinna obejmować oraz jak powinny być formułowanie wnioski (opinie, orzeczenia) potrzebne do konstruowania skutecznych programów interwencyjnych czy terapeutycznych. Stąd rodzi się potrzeba rozszerzenia wiedzy na temat diagnozowania dziecka od najwcześniejszego okresu życia, gdyż wszyscy specjaliści są zgodni, że szczególnie ważny dla wspomagania rozwoju jest okres pierwszych trzech lat życia dziecka.
Boyce, Thomac W. Dziecko, orchidea czy mlecz : jak wspierać wrażliwe dzieci. Warszawa : Wydawnictwo Czarna Owca, 2019. Książka dla rodziców, lekarzy, pielęgniarek, specjalistów wczesnego wspomagania rozwoju, nauczycieli. Pomaga zrozumieć różnice między dziećmi i procesem ich rozwoju. Uczy, jak je wychowywać – zwłaszcza te, które stanowią największe wyzwanie dla konwencjonalnego podejścia do opieki i nauczania. Doktor Boyle wyodrębnia grupę dzieci – "orchidei" – odstających od bardziej typowo rozwijających się rówieśników, czyli "mleczy". Dzieci orchidee są niezwykle zdolne i delikatne, potrzebują jednak szczególnej troski, żeby w pełni rozwinąć swoje możliwości. "Mlecze" są bardziej odporne i lepiej radzą sobie z problemami, ale często okazują się zwyczajne, przeciętne. Imponująca i ważna książka – zbór teorii i wyników badań; mówi o głębokich prenatalnych i perinatalnych czynnikach, które wpływają na późniejszy rozwój dziecka.
Sobkowiak, Monika. Jak wspierać rozwój przedszkolaka? Warszawa : Edgard, 2019. Wiek przedszkolny to najlepszy czas na to, by wspierać wszechstronny rozwój dziecka. A zabawa to naturalna forma działania, dzięki której przedszkolaki uczą się, poznają świat, radzą sobie z trudnościami i odkrywają swoje zainteresowania – przekonuje Monika Sobkowiak – autorka bloga Pani Monia, inspirującego nauczycieli w ich codziennej pracy. Autorka tej książki prezentuje zabawy i aktywności, które pozwolą wszechstronnie i harmonijnie wspierać przedszkolaki we wszystkich obszarach rozwoju: poznawczym, społeczno-emocjonalnym i psychomotorycznym. Zachęca do kształtowania u dzieci kompetencji przyszłości, takich jak: umiejętność analitycznego myślenia, kreatywność, znajomość podstaw programowania, zdolność do komunikowania się w prosty i bezpośredni sposób czy inteligencja emocjonalna. Pokazuje również, jak ogromne znaczenie dla kształtowania pewności siebie i poczucia sprawczości ma rozwój pasji i próbowanie swoich sił w różnorodnych działaniach, np. komponowaniu własnych piosenek, programowaniu czy układaniu tanecznej choreografii.
Weitzman, Elaine, Greenberg, Janice. Razem uczymy się mówić : przewodnik dotyczący wspomagania rozwoju językowego dzieci dla opiekunów i nauczycieli przedszkolnych. Gdańsk : Wydawnictwo Harmonia, 2014.Potrzeby emocjonalne i społeczne dzieci z tej samej grupy wiekowej mogą być skrajnie różne, podobnie jak ich zaangażowanie w interakcje z wychowawcą i rówieśnikami. Z tego powodu praca opiekuna w żłobku czy nauczyciela edukacji przedszkolnej, sama w sobie będąca wielkim wyzwaniem, staje się jeszcze trudniejsza. Publikacja Razem uczymy się mówić powstała z myślą o pedagogach, którzy chcą zapewnić każdemu ze swoich podopiecznych najlepsze warunki do nauki, oraz rodzicach dzieci nieśmiałych i wycofanych, słabo komunikujących się i dotkniętych opóźnieniami rozwoju mowy. W niniejszej książce, przedstawiającej opracowany w Hanen Centre w Kanadzie program „Learning Language and Loving It”, opisano skuteczne strategie wspierania rozwoju mowy dziecka. Autorki – Elaine Weitzman i Janice Greenberg – tłumaczą, w jaki sposób:
• stymulować rozwój językowy dziecka podczas codziennych aktywności i zabawy,
• zwracać uwagę na zainteresowania dziecka, by przejmowało ono inicjatywę w interakcjach,
• przystosowywać sposób mówienia do możliwości komunikacyjnych dzieci,
• wspierać samodzielność dziecka w kontaktach z rówieśnikami,
• używać języka w zabawach w udawanie,
• zachęcać dziecko do czytania i pisania.
Jurek, Anna. Rozwój dziecka a metody nauczania czytania i pisania. Gdańsk : Harmonia Universalis, 2012. Autorka przedstawia zagadnienie nauczania czytania i pisania w kontekście współczesnych teorii naukowych. Przybliża problem wzajemnych zależności między rozwojem dziecka a wyborem określonego podejścia metodycznego w nauczaniu piśmienności oraz zwraca uwagę na fakt, jakie konsekwencje dla rozwoju uczniów mogą wynikać z decyzji podjętych przez autorów podręczników i nauczycieli.
Sobkowiak, Monika. Przedszkolak w świecie emocji : rozwój emocjonalny dziecka. Poznań : Oficyna MM Wydawnictwo Prawnicze, 2018. Wiek przedszkolny to ważny czas dla rozwoju społeczno-emocjonalnego dziecka. Tak, jak w przypadku norm rozwojowych dotyczących sprawności fizycznej czy kompetencji poznawczych dziecka, w przypadku rozwoju emocjonalnego również istnieją ramy określające możliwości przedszkolaków. Książka stanowi wsparcie w pracy nauczyciela przedszkola. Dostarcza rzetelnej wiedzy na temat rozwoju emocjonalnego przedszkolaków, praktycznych wskazówek do pracy w obszarze edukacji emocjonalnej podopiecznych. To skarbnica skutecznych i sprawdzonych sposobów: jak postępować i stymulować rozwój emocjonalny dzieci oraz jak radzić sobie z wieloma emocjami. Książka składa się z następujących rozdziałów oraz przykładowych zabaw dla przedszkolaków:
• Emocje dziecka w świetle Podstawy Programowej Wychowania Przedszkolnego
• Co wpływa na rozwój emocjonalny dziecka?
• Jak przebiega rozwój emocjonalny dziecka?
• Emocje – wiedza w pigułce
• Jak stymulować rozwój emocjonalny dziecka?
• Lęk adaptacyjny – triki, by uniknąć paniki
• Dziecko pewne siebie, czyli jak wspierać dziecko nieśmiałe lub wycofane
• Sposób na przedszkolne problemy wychowawcze
• Zabawy stymulujące rozwój emocjonalny
Zielińska, Krystyna, Krysiak, Beata. Wspomaganie rozwoju myślenia dziecięcego i kompetencji matematycznych : jak wspomagać rozwój przedszkolaka. Warszawa : Dr Josef Raabe Spółka Wydawnicza, 2014. Zbiór kart pracy na zajęcia wspomagające rozwój przedszkolaków (3-, 4- i 5-latków). W zeszycie znajdują się materiały wspomagające rozwój myślenia dziecięcego: ćwiczenia rozwijające spostrzegawczość wzrokową, zagadki, opowiadania oraz rozwój kompetencji matematycznych: zabawy ułatwiające m.in. zdobycie poprzez dzieci orientacji w schemacie ciała, rozpoznawanie i nazywanie figur geometrycznych, poznawanie liczb naturalnych i cyfr, przyswajanie określeń czasu. Zawarte karty pracy posiadają trzy poziomy trudności. Doskonale nadają się do prowadzenia zajęć indywidualnych i grupowych. Z książką:
• odkryjesz, że wraz z rozwojem dziecko przechodzi od myślenia opartego na konkretnym działaniu do myślenia opartego na wyobrażeniach;
• wzmocnisz mocne strony dziecka;
• rozwiniesz jego zainteresowania;
• zachęcisz do wejścia w rolę badacza i odkrywcy świata rzeczy, pojęć i zjawisk;
• poprawisz koncentrację, uwagę i pamięć dziecka;
• wzmocnisz potrzebę eksperymentowania;
• wreszcie pokażesz, gdzie powinna leżeć granica między odkrywaną prawdą o świecie a fantazją.
Opracowała Edyta Kilian, Wydział Wspomagania szkół i placówek oświatowych
