Informator
Edukacja ekologiczna w Bibliotece - zajęcia dla uczniów i przedszkolaków
Czym jest edukacja ekologiczna?
Ekologia jest nauką o przyrodzie ze szczególnym uwzględnieniem jej ochrony. Umożliwia poznanie współzależności różnych zjawisk przyrodniczych i ich wpływu na życie różnych organizmów, w tym także człowieka. Kształtowanie świadomości ekologicznej jest niezwykle ważne, ponieważ jest ona podstawą utrzymania prawidłowego poziomu życia. A decydując się na odpowiednie postępowanie w życiu codziennym, można odegrać istotną rolę w kształtowaniu środowiska. Najprostszym i najczęstszym przykładem jest niepozostawianie śmieci i odpadków w miejscach do tego nieprzeznaczonych.
Fragment artykułu Katarzyny Zgorzelskiej Edukacja ekologiczna posłużył nam jako wstęp, ale też zaproszenie do wspólnych działań proekologicznych. Zapraszamy na zajęcia w formie gier i zabaw kształtujących oczekiwane postawy względem otaczającego nas środowiska.
Gry edukacyjne w Bibliotece
Jak zachować równowagę ekosystemów? Jak pomagać trwać w jak najlepszym stanie środowisku naturalnemu? Dlaczego natura jest tak ważna dla człowieka i jak ważnym ogniwem ekosystemu jesteśmy jako ludzie? Na te pytania między innymi odpowiadają szkolenia z zakresu edukacji przyrodniczej. W czasie niezwykłej przygody z nabywaniem wiedzy o przyrodzie i związanych ze środowiskiem naturalnym zjawisk uczniowie rozwijają wrażliwość, empatię, a przede wszystkim uczą się społecznej odpowiedzialności.
Nigdy nie jesteś za młody, żeby pomagać przyrodzie - edukacja przedszkolna
Edukacyjne treści zamieszczone w książce „Niesamowite przygody Toli, Poli i Urwisa” mogą stanowić świetne narzędzie dla nauczycieli, którzy chcieliby wprowadzić edukację ekologiczną w swoich klasach i grupach.
- Cel ogólny lekcji
- kształtowanie proekologicznych nawyków w codziennym życiu
- wyrobienie właściwego stosunku do ochrony środowiska
- kształtowanie właściwych nawyków dotyczących ochrony środowiska naturalnego - segregowanie śmieci i wrzucanie do odpowiednich pojemników - Cele operacyjne lekcji (szczegółowe)
a) zdobyte wiadomości przez dzieci
- zna źródła i rodzaje odpadów
- zna kolory pojemników na odpady
- rozumie znaczenie pojęć: śmieci, odpady, segregacja, surowce wtórne
- segreguje odpady
b) zdobyte umiejętności (postawy)
Po zajęciach uczeń powinien:
- czuć odpowiedzialność za stan środowiska naturalnego
- potrafić ocenić ludzkie zachowania- wyodrębniając-zachowania pozytywne i negatywne i właściwie reagować na niszczenie i zanieczyszczanie środowiska przez rówieśników i dorosłych - Przebieg zajęć:
- omówienie problemów opisanych w przeczytanym fragmencie książki: pomoc zwierzętom
niebezpieczne dla środowiska śmieci
- wypowiedzi dzieci o wybranym przez nie miejscu na spacer (na podstawie ilustracji)
- dyskusja o segregowaniu odpadów, zadanie Do jakiego pojemnika? - Planowany czas przebiegu zajęć 60 minut.
Bądźmy EKO : podchody w bibliotece - klasa II edukacja wczesnoszkolna
Zajęcia edukacyjne będą realizowane z wykorzystaniem przygotowanych w Bibliotece stacji zadaniowych. Uczniowie zgodnie z podziałem na grupy będą rozwiązywać EKOwyzwania.
- Cel ogólny lekcji
Kształtowanie u uczniów świadomości ekologicznej związanej z właściwym zagospodarowaniem
odpadów (ale też z ponownym wykorzystaniem posegregowanych odpadów). - Cele operacyjne lekcji (szczegółowe)
a) zdobyte wiadomości przez ucznia
Po zajęciach uczeń powinien:
- wiedzieć, że odpady szkodzą przyrodzie i środowisku
- zrozumieć, dlaczego tak ważne jest segregowanie odpadów
- rozumieć potrzebę dbania o środowisko poprzez ponowne wykorzystanie odpadów i ich segregację
- umieć wytłumaczyć, co to jest recykling
- znać źródła powstawania odpadów
b) zdobyte umiejętności (postawy)
Po zajęciach uczeń powinien:
- nabyć umiejętność prawidłowego segregowania odpadów do odpowiednich pojemników
- nabyć umiejętność współpracuje z rówieśnikami podczas wykonywania zadań - Przebieg zajęć: rozwiązywanie zadań związanych z tematyką segregowania śmieci:
- EkoLabirynt
- EkoRebusy i zadanie (dopasowanie, uzupełnienie, wykreślanka)
- EkoPuzzle
- EkoSzyfrowanie
- EkoKrzyżówka
- EkoWykreślanka
- EkoZadania (plątaninki literowe) - Planowany czas przebiegu zajęć 90 minut.
Na ratunek planecie : podchody w bibliotece - klasa III edukacja wczesnoszkolna
Uczniowie podzieleni na grupy wcielają się w rolę ekobohaterów, którzy mają za zadanie uratować planetę. Uczestnicy podejmują wspólne decyzje, poszukują i rozwiązują zadania ekologiczne rozmieszczone w przygotowanych punktach na terenie Biblioteki.
- Cel ogólny lekcji
Kształtowanie u uczniów świadomości ekologicznej związanej z właściwym zagospodarowaniem odpadów (ale też z ponownym wykorzystaniem posegregowanych odpadów) - Cele operacyjne lekcji (szczegółowe)
a) zdobyte wiadomości przez ucznia
Po zajęciach uczeń powinien:
- wiedzieć, że odpady szkodzą przyrodzie i środowisku
- zrozumieć, dlaczego tak ważne jest segregowanie odpadów
- rozumieć potrzebę dbania o środowisko poprzez ponowne wykorzystanie odpadów i ich segregację
- umieć wytłumaczyć, co to jest recykling
- znać źródła powstawania odpadów
b) zdobyte umiejętności (postawy)
Po zajęciach uczeń powinien:
- nabyć umiejętność prawidłowego segregowania odpadów do odpowiednich pojemników
- nabyć umiejętność współpracowania z rówieśnikami podczas wykonywania zadań - Przebieg zajęć: rozwiązywanie zadań
Uczniowie wykorzystują posiadaną wiedzę do rozwiązania zadań, zagadek ekologicznych, łamigłówek logicznych – uczą się ekologii poprzez zabawę. Każdy zespół porusza się indywidualną ścieżką poszukując zadań i rozwiązując zagadki. W efekcie każda grupa odnajduje hasło, motto w jaki sposób można uratować planetę Ziemię.
- Zmiany klimatu – quiz ekologiczny online
- Segregacja śmieci + recykling – tablice reprezentujące odpowiednie śmieci
- Śmieci oceanu – zaszyfrowane informacje w butelce
- Oszczędzanie wody – puzzle
- Smog – krzyżówka
- Ekozakupy – zagadki i wykreślanki z zakodowanym alfabetem - Planowany czas przebiegu zajęć 90 minut.
Klimatyczna podróż w czasie - klasy IV-VI szkoła podstawowa
W minionych dziesięcioleciach rozwój przemysłu i eksploatacja surowców przyczyniła się do katastrofalnych i czasami nieodwracalnych zmian w naturalnym środowisku przyrodniczym. Naszym i przyszłych pokoleń zadaniem jest zmiana postępowania na rzecz środowiska, a nie przeciwko niemu, ponieważ my - ludzie jesteśmy jego częścią. Zmiana naszych przyzwyczajeń, zachowań i wyborów powinna przynieść korzyści dla całej planety. Zajęcia prowadzone w formie gry edukacyjnej.
- Cel ogólny lekcji
- doskonalenie umiejętności współdziałania w grupie
- poszerzenie wiedzy i świadomości ekologicznej
- stymulowanie inteligencji w zakresach : analitycznej, twórczej, praktycznej
- pogłębienie empatii i wrażliwości - Cele operacyjne lekcji (szczegółowe)
- realizuje zadania w grupie
- wyjaśnia sytuacje zagrożenia dla przyrody
- projektuje i wykorzystuje swoje pomysły rozwiązywania problemu ekologicznego
- wdraża swoje pomysły w życie
- dokonuje analizy trudności
- angażuje się w działalność na rzecz ochrony środowiska
- dostrzega skutki zmian klimatycznych i roli człowieka w ich powstawaniu - Przebieg zajęć: rozwiązywanie zadań
- Przyczyny zmian klimatu – praca z ilustracją
- Jakie rodzaje środowisk naturalnych występują na ziemi? – o zagrożonych ekosystemach
- Wampiry energetyczne - oszczędzanie energii – ekozagadki w wirtualnym pokoju
- Eko-Bingo – postępowania ekologiczne – gra w bingo
- Oszczędzanie wody – gra planszowa
- Ochrona klimatu – karty pracy pn. Przyczyny - Skutki - Działania - Planowany czas przebiegu zajęć 90 minut.
Ekologicznie z Kamishibai
- Bajka o Wiśle
Gra na 45 minut, prowadzona w szybkim tempie, z aktywnym uczestnictwem wszystkich uczniów i nauczycieli.
Przebieg zajęć:
- Podział klasy na dwie grupy: Parzyści i Nieparzyści.
- Prezentacja teatrzyku kamishibai.
- Turniej na podstawie obejrzanej opowieści kamishibai pt. Bajka o Wiśle jako źródle pytań konkursowych.
Każdy zespół, po obejrzeniu bajki o Wiśle, otrzymuje dwa zestawy pytań:
- jeden zestaw z listą pytań, które mogą zadać im członkowie grupy przeciwnej – 15 pytań
- drugi zestaw z pulą pytań, które będą wybierać dla swoich przeciwników – 15 pytań
Gra adresowana do uczniów klas IV -VI szkoły podstawowej.
- Przygody pingwina Pingo - jak poradzić sobie ze śmieciami w oceanach
Niezwykle ciekawa przygodowa opowieść o pingwinie Pingo - "ekologu", który zwiedza świat. Pingwinek poznaje nowych przyjaciół i trafia do różnych miejsc, w których obserwuje negatywne skutki działalności człowieka na środowisko. Sympatyczny i empatyczny pingwinek zachęca do ratowania i ochrony naszej Ziemi, pomaga zrozumieć potrzebę działań ekologicznych i kształtuje pozytywne nawyki. Pokazuje, że każdy, nawet poprzez proste czynności, może wywierać wpływ na środowisko.
Po wysłuchaniu tekstu zadaniem uczniów będzie wykonanie aktywności Jak pomóc pingwinkowi sprzątać śmieci?
Planowany czas zajęć - do 90 minut (do ustalenia z nauczycielem).
Zajęcia adresowane do uczniów klas I (opcjonalnie dla klasy II i klasy III) edukacji wczesnoszkolnej.
- Jak żyje Ziemia
Subtelna opowieść o cykliczności przyrody. Poetycki tekst autorki Magdaleny Zarębskiej do ilustracji młodej artystki Aleksandry Strzałkowskiej. Zanurz się w leśnej opowieści, odkryj gdzie rosną porosty, co migoce w tafli wody, kto baraszkuje w ściółce… Spójrz tam gdzie zazwyczaj nie zaglądasz. Zobacz więcej. Najmniejsi mieszkańcy lasu to bohaterowie tej opowieści. Od świtu do zachodu słońca, od przedwiośnia do skutej mrozem zimy.
Opowieść świetnie nadaje się przeprowadzenia zajęć z edukacji przyrodniczej, ekologii, bioróżnorodności. Książka w pięknych obrazach i prostym tekście ukazuje dobową i roczną cykliczność przyrody.
Dla dzieci od lat 6 -100
Globalnie z Kamishibai
Cykl spotkań w oparciu o lekturę trzech opowieści z wykorzystaniem Teatrzyku Kamishibai:
- „Szkoła Czi-Tam” Joanny Mueller z ilustracjami Jagi Słowińskiej (azjatycka opowieść o dostępie do edukacji);
- „Po drugiej stronie gór” Anny Onichimowskiej z ilustracjami Marianny Sztymy (afrykańska opowieść o dostępie do wody);
- „Nowy dom rysia Rudka” Tomasza Trojanowskiego z ilustracjami Agnieszki Antoniewicz (opowieść o lasach i ich wycinaniu z Puszczą Białowieską i Amazońską w tle);
- „Gadatliwy ptak Narina” Rafała Witka z ilustracjami Magdaleny Kozieł-Nowak (opowieść o tym skąd pochodzi nasze jedzenie).
Cele:
- kształtowanie u dzieci etycznych postawy wobec mieszkańców innych części świata;
- zapoznanie dzieci z globalnymi współzależnościami pomiędzy różnymi częściami świata;
- rozbudzanie zainteresowań czytelniczych i ekologicznych;
- integracja w grupie.
Uczestnicy: dzieci w wieku od 5 lat do 8 lat (edukacja przedszkolna i wczesnoszkolna)
Czas trwania zajęć: 45 min.
