Kartka z kalendarza - grudzień 2020

1.12

ŚWIATOWY DZIEŃ WALKI Z AIDS - obchodzony z inicjatywy Światowej Organizacji Zdrowia od 1988 roku.

(605) – 1415 – ur. JAN DŁUGOSZ, kronikarz, polski  historyk, duchowny, geograf, dyplomata; wychowawca synów  Kazimierza Jagiellończyka, twórca nie mającego sobie równych  w ówczesnej Europie dzieła Roczniki, czyli kroniki sławnego Królestwa  Polskiego, zm. 1480

3.12

MIĘDZYNARODOWY DZIEŃ OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH - ustanowiony przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych w 1992 roku. Celem obchodów jest przybliżenie społeczeństwu problemów osób niepełnosprawnych, u których występują ograniczenia w prawidłowym funkcjonowaniu spowodowane obniżeniem odporności fizycznej lub psychicznej oraz pomoc we włączeniu tej grupy społecznej w społeczne życie.

4.12

(145) – 1875 – ur. RAINER MARIA RILKE, austriacki poeta, prozaik i eseista, wybitny reprezentant liryki  symbolistycznej, autor m. in. Księgi obrazów, Sonetów do Orfeusza, zm. 29.12.1926

5.12

MIĘDZYNARODOWY DZIEŃ WOLONTARIUSZA - praca, którą wykonuje się za darmo, z potrzeby serca, jest istotnie bezcenna. W celu wyrażenia uznania dla trudu wolontariuszy na całym świecie z inicjatywy ONZ obchodzony jest od 1986 roku.

(150) – 1870 – zm. ALEKSANDER DUMAS (ojciec), francuski  powieściopisarz i dramaturg, autor powieści historyczno-przygodowych m. in. Trzej muszkieterowie, Królowa Margot, Hrabia Monte Christo, ur. 24.07.1802

(95) – 1925 – zm. WŁADYSŁAW STANISŁAW REYMONT, pisarz, laureat literackiej Nagrody Nobla w 1924 r., utwory: Komediantka, Chłopi, Orka, Ziemia obiecana, Rok 1794, ur. 7.05.1867

6.12

MIKOŁAJKI, zwyczaj obdarowywania się drobnymi prezentami, obchodzony na cześć świętego biskupa Mikołaja z Miry.

(75) – 1945 – ur. RAFAŁ WOJACZEK, poeta, zm. 11.05.1971

8.12

(40) – 1980 – zm. JOHN LENNON, brytyjski muzyk, kompozytor, piosenkarz i autor tekstów, jeden z członków grupy The Beatles, ur. 9.10.1940

(30) – 1990 – zm. TADEUSZ KANTOR, malarz, aktor, reżyser teatralny, ur. 6.04.1915

9.12

(35) – 1985 – zm. IRENEUSZ IREDYŃSKI, polski dramatopisarz, prozaik, poeta, autor scenariuszy filmowych i słuchowisk; utwory: Wszystko jest obok, Dzień oszusta, Człowiek epoki, Manipulacja, Jasełka-moderne, Żegnaj, Judaszu, Terroryści, Ołtarz wzniesiony sobie, ur. 4.06.1939

10.12

MIĘDZYNARODOWY DZIEŃ PRAW CZŁOWIEKA – to święto, które obchodzimy corocznie 10 grudnia. Upamiętnia ono podpisanie Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka w 1948 roku. W tym dniu szczególnie uświadamia się znaczenie tego dokumentu, a także oddaje się hołd ludziom, którzy są orędownikami praw człowieka na całym świecie. Dążą oni do zapewnienia ochrony nie tylko własnych praw, ale i innych osób. Nierzadko są za to prześladowani, pozbawiani pracy czy niesłusznie więzieni. Niektórzy za swoją walkę przypłacili nawet życiem, jak choćby Martin Luther King.

MIĘDZYNARODOWY DZIEŃ PRAW ZWIERZĄT (International Animal Rights Day)

(170) – 1850 – zm. JÓZEF BEM, generał, dowódca powstania listopadowego, działacz emigracyjny, uczestnik walk narodowowyzwoleńczych na Węgrzech w 1848 r., ur. 14.03.1794

(75) – 1945 – ur. MAREK GRECHUTA, piosenkarz, poeta,  kompozytor i malarz, uznawany za najważniejszego przedstawiciela  polskiej poezji śpiewanej, autor znanych piosenek m.in. Ocalić od  zapomnienia, Nie dokazuj, Wiosna-ach to ty, zm. 9.10.2006

(115) – 1905 – HENRYK SIENKIEWICZ został uhonorowany literacką Nagrodą Nobla.

12.12

(160) – 1860 – ur. JAN KASPROWICZ, poeta i dramatopisarz młodopolski, krytyk literacki i teatralny, prekursor  katastrofizmu, autor m. in. Księgi ubogich, cyklu sonetów Z chałupy,  Krzak dzikiej róży, hymnów Ginącemu światu, Salve Regina, zm. 1.08.1926

(105) – 1915 – ur. JEREMI PRZYBORA, humorysta, autor tekstów kabaretowych, piosenek, słuchowisk radiowych i scenariuszy widowisk telewizyjnych, prozaik, współzałożyciel Kabaretu Starszych Panów, zm. 4.03.2004

13.12

DZIEŃ KSIĘGARZA

DZIEŃ PAMIĘCI OFIAR STANU WOJENNEGO - 13 grudnia 1981 roku w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej wprowadzono stan wojenny. W trakcie jego trwania życie straciło około 40 osób, internowano ponad 10 tysięcy działaczy związanych z „Solidarnością”. W rocznicę tego wydarzenia upamiętniamy wszystkich, którzy ponieśli ofiary na rzecz niepodległości naszego kraju oraz swobód narodowych i obywatelskich.

17.12

(50) – 1970 - rocznica „Grudnia ‘70" (Czarny Czwartek) - 17.12 w Gdyni wojsko i milicja otworzyły ogień do zmierzających do pracy stoczniowców, zabijając i raniąc wielu robotników. Strajki objęły większość zakładów Trójmiasta, a także stocznię szczecińską i elbląski "Zamech". 18.12 z funkcji I sekretarza KC PZPR ustąpił Władysław Gomułka, jego miejsce zajął Edward Gierek. Strajki w Trójmieście wygasły; w rozruchach zginęło prawdopodobnie kilkaset osób, ponad 1000 było rannych

DZIEŃ BEZ PRZEKLEŃSTW - największym przekleństwem staje się to, że coraz częściej ludzie podczas wypowiedzi zastępują przecinek wulgaryzmem. Wkładajmy troszkę więcej wysiłku w to jak mówimy – nie popadajmy w niemoc językową.

19.12

(105) – 1915 – zm. ALOIS ALZHEIMER, niemiecki lekarz psychiatra i neuropatolog, profesor psychiatrii Uniwersytetu Wrocławskiego. Jako pierwszy opisał objawy choroby zwanej dziś chorobą Alzheimera, ur. 14.06.1864

(105) – 1915 – ur. EDITH PIAF, francuska piosenkarka, uznawana za jedną z najwybitniejszych francuskich artystek XX wieku oraz za ikonę francuskiej piosenki, wykonawczyni niezapomnianych piosenek Milord, Non, je ne regrette rien, zm. 11.10.1963

20.12

MIĘDZYNARODOWY DZIEŃ SOLIDARNOŚCI - to święto, które odwołuje się do jednych z najważniejszych wartości w relacjach międzyludzkich, a więc solidarności. Tylko wspólne działania mogą skutecznie niwelować ubóstwo i nierówności społeczne na świecie. Święto ustanowiło Zgromadzenia Ogólne ONZ w 2005 roku.

21.12

(645) – 1375 – zm. GIOVANNI BOCCACCIO, pisarz włoski,  humanista, znany zwłaszcza ze swego dzieła Dekameron, twórca  nowożytnej nowelistyki, ur. 1313

(80) – 1940 – zm. FRANCIS SCOTT FITZGERALD, amerykański pisarz, nowelista, jeden z czołowych przedstawicieli straconego pokolenia pisarzy amerykańskich, autor powieści m. in.  Wielki Gatsby, Piękności Południa, ur. 24.09.1896

23.12

(205) – 1815 – zm. JAN NEPOMUCEN POTOCKI, powieścio i dramatopisarz tworzący w języku francuskim, podróżnik, polityk,  historyk, publicysta, etnograf, archeolog i aeronauta, autor powieści  fantastyczno-filozoficznej Rękopis znaleziony w Saragossie, ur. 8.03.1761

28.12

(95) – 1925 – zm. SERGIUSZ JESIENIN, rosyjski poeta, ur. 3.10.1895

29.12

(100) – 1920 – ur. LUDWIK JERZY KERN, poeta, satyryk,  dziennikarz, tłumacz literatury pięknej, autor tekstów piosenek m.in.  W kalendarzu jest taki dzień, Nie bądź taki szybki Bill, Cicha woda,  autor utworów satyrycznych, drukowanych w "Szpilkach", zm. 29.10.2010

30.12

(160) – 1865 – ur. RUDYARD KIPLING, angielski pisarz, poeta, laureat Nagrody Nobla w 1907 r., zm. 18.01.1936

31.12

(5) – 2015 – zm. NATALIE COLE, amerykańska piosenkarka, ur. 6.02.1950