Kartka z kalendarza - listopad 2020

1.11

DZIEŃ WSZYSTKICH ŚWIĘTYCH

ŚWIATOWY DZIEŃ WEGAN - celem święta jest promowanie weganizmu, czyli wyeliminowania produktów pochodzenia zwierzęcego zarówno ze swojej diety, jak i w ogóle z życia. Na całym świecie obchodzi się je 11 listopada, dla upamiętnienia powstania Towarzystwa Wegańskiego w 1944 roku. W Polsce, ze względu na święto Wszystkich Świętych, datę obchodów wyznaczono na 1 października.

2.11

(70) – 1950 – zm. GEORGE BERNARD SHAW, dramaturg i eseista angielski irlandzkiego pochodzenia, laureat literackiej Nagrody Nobla w 1925; utwory: Szczygli zaułek, Profesja pani Warren, Cezar i Kleopatra, Pigmalion, ur. 26.07.1856.

5.11

MIĘDZYNARODOWY DZIEŃ POSTACI Z BAJEK, data wybrana na cześć urodzin Walta Disney’a, jednego z najpopularniejszych autorów bajek animowanych dla dzieci. Obchodzony przede wszystkim w przedszkolach i niższych klasach szkoły podstawowej. Kaczor Donald, Myszka Miki, Smerfy, Kubuś Puchatek, Bolek i Lolek – dziś jest ich święto. W dzieciństwie dzięki nim poznawaliśmy świat, śmialiśmy się i wzruszaliśmy. 5 listopada w Międzynarodowy Dzień Postaci z Bajek warto sobie o nich przypomnieć, choćby poprzez wspólny bajkowy seans z własnymi dziećmi.

(15) – 2005 – zm. JOHNA FOWLES, brytyjski pisarz, książki: Kolekcjoner, Mag, Kochanica Francuza, ur. 31.03.1926

6.11

MIĘDZYNARODOWY DZIEŃ ZAPOBIEGANIA WYZYSKOWI ŚRODOWISKA NATURALNEGO PODCZAS WOJEN I KONFLIKTÓW ZBROJNYCH – za cel postawiono sobie zwrócenie uwagi społeczeństwa na to, że środowisko przyrodnicze jest niezawinioną i bezwiedną ofiarą wojen i konfliktów zbrojnych. Zasoby naturalne są często niszczone i skażone na długie lata, również po ustaniu działań wojennych. Niekiedy to właśnie surowce stają się wręcz przyczyną konfliktów.

(265) – 1755 – ur. STANISŁAW STASZIC, polski uczony, filozof, działacz polityczny
i oświatowy, zm. 29.061941

(160) – 1860 – ur. IGNACY PADEREWSKI, herbu Jelita – polski pianista, kompozytor, działacz niepodległościowy, mąż stanu i polityk, zm. 29.06.1941

7.11

ŚWIATOWY DZIEŃ FEMINISTEK - feminizm to w największym skrócie walka o równouprawnienie kobiet i mężczyzn, mająca swoje korzenie w latach rewolucji francuskiej.

(95) – 1925 – ur. WILLIAM WHARTON, amerykański psycholog, malarz i pisarz, laureat National Book Award za pierwszą powieść Ptasiek. Tworzył powieści obyczajowo-psychologiczne, których bohaterem jest zawsze alter ego pisarza, zm. 29.10.2008

8.11

EUROPEJSKI DZIEŃ ZDROWEGO JEDZENIA - celem święta jest promowanie zdrowego jedzenia wśród najmłodszych (i nie tylko), dobrych nawyków żywieniowych, spożywania regularnie posiłków, informowanie o konsekwencjach złej diety.

(120) – 1900 – ur. MARGARET MITCHELL, amerykańska pisarka, znana z powieści Przeminęło z wiatrem, zm. 16.08.1949

9.11

MIĘDZYNARODOWY DZIEŃ WALKI Z FASZYZMEM I ANTYSEMITYZMEM - to święto upamiętnia pogrom Żydów w hitlerowskich Niemczech podczas tzw. „nocy kryształowej”. W nocy z 9 na 10 listopada 1938 roku w całym kraju palono synagogi, dewastowano cmentarze. Śmierć poniosło wówczas około 90 Żydów, a 35 tysięcy wysłano do obozów koncentracyjnych.

10.11

MIĘDZYNARODOWY DZIEŃ MŁODZIEŻY

DZIEŃ JEŻA - te małe kolczaste zwierzęta wyginą, jeśli człowiek odpowiednio się nimi nie zaopiekuje. Dziś można dowiedzieć się, jak pomagać jeżom, by te przetrwały.

(155) – 1865 – ur. WŁADYSŁAW UMIŃSKI, prozaik, publicysta, popularyzator nauki, autor powieści o tematyce podróżniczo-przygodowej, historycznej
i fantastycznonaukowej, m.in.: Balonem do bieguna, Na drugą planetę, Czarodziejski okręt, Samolotem dookoła świata, W głębinach oceanu, zm. 31.12.1954

11.11

ŚWIĘTO NIEPODLEGŁOŚCI – obchodzone jako ustawowy dzień świąteczny w Polsce od 1937, zakazane w czasie II wojny światowej, zniesione przez władze komunistyczne.

(90) – 1930 – ur. TADEUSZ NOWAK, polski poeta i prozaik, Ziarenko trawy, Obcoplemienna ballada, A jak królem, a jak katem będziesz, Diabły, Psalmy, zm.10.08.1991

13.11

MIĘDZYNARODOWY DZIEŃ NIEWIDOMYCH

(170) – 1850 – ur. ROBERT LOUIS BALFOUR STEVENSON, autor zbioru wierszy dla dzieci Czarodziejski ogród wierszy, powieści podróżniczo-przygodowych, m.in.: Wyspa skarbów, Porwany za młodu, Czarna strzała oraz sensacyjnych opowiadań czytanych także przez młodzież Doktor Jekyll i pan Hyde, zm. 3.12.1894.

14.11

DZIEŃ SENIORA - celem Ogólnopolskiego Dnia Seniora jest promowanie aktywności osób w starszym wieku oraz dążenie do ich integracji z młodszymi grupami społecznymi.

15.11

DZIEŃ UWIĘZIONEGO PISARZA - to święto uchwalone przez Międzynarodowe Stowarzyszenie Pisarzy PEN ma na celu pokazanie, jak niebezpieczna bywa praca dziennikarza/pisarza, który pisze prawdę w każdych okolicznościach. Za swoją niezależność często płacą oni ogromną cenę - więzieniem, utratą zdrowia, a nawet życia.

ŚWIATOWY DZIEŃ PAMIĘCI OFIAR RUCHU DROGOWEGO odbywa się co roku w trzecią niedzielę listopada, jako odpowiednie potwierdzenie dla ofiar wypadków drogowych i ich rodzin. 

(350) – 1670 – JAN ÁMOS KOMENSKÝ, pisarz i filozof czeski, pedagog i reformator szkolnictwa, twórca i propagator jednolitego systemu powszechnego nauczania. Zalecał objęcie nauczaniem wszystkich niezależnie od płci i stanu, a także nauczanie w języku ojczystym (nauka łaciny miała być wprowadzana później), ur. 28.03.1592

(125) – 1895 – ur. ANTONI SŁONIMSKI, poeta, satyryk, prozaik, felietonista, dramatopisarz, krytyk teatralny i literacki, zm. 4.08.1976

16.11

MIĘDZYNARODOWY DZIEŃ TOLERANCJI - święto ustanowione przez UNESCO w 1995 roku ma na celu promowanie szacunku, akceptacji i uznania bogactwa różnorodności kultur na świecie. Jest to odpowiedź na rosnącą falę wszelakiej nietolerancji, takiej jak rasizm czy antysemityzm.

17.11

ŚWIATOWY DZIEŃ STUDENTA - obchodzony jest od 1941 roku – ustanowiony został na pamiątkę krwawo stłumionego protestu czechosłowackich studentów przeciwko inwazji nazistów 1939 roku. Święto to jednak nie ma dziś wyłącznie charakteru nostalgicznego, jest raczej okazją do afirmacji tego, co większość nazywa najpiękniejszym okresem
w życiu.

DZIEŃ CZARNEGO KOTA - nawet ci, którzy nie wierzą w zabobony, są lekko wytrąceni
z równowagi, gdy ich drogę przebiegnie ta ogromna, złowroga bestia. Ale czy kiedyś udowodniono jej jakieś nieszczęście? Święto wywodzi się z Włoch, gdzie czarne koty są wyjątkowo prześladowane. 17. Dzień miesiąca uważany jest w Italii za najbardziej pechowy.

(240) – 1780 – zm. Bernardo Belotto zw. CANALETTO, włoski malarz, ur. 30.01.1720

19.11

MIĘDZYNARODOWY DZIEŃ PRZEMOCY WOBEC DZIECI - każdy kto podnosi rękę na dziecko powinien zostać potępiony . W ten dzień warto to uświadamiać ludziom oraz zachęcać do bezzwłocznego reagowania, gdy najmłodszym dzieje się krzywda.

ŚWIATOWY DZIEŃ RZUCANIA PALENIA TYTONIU - Pomysł obchodów narodził się w Stanach Zjednoczonych z inicjatywy dziennikarza Lynna Smitha, który w 1974 roku zaapelował do czytelników swojej gazety, aby przez jeden dzień nie palili papierosów. W efekcie, aż 150 tysięcy ludzi spróbowało przez jedną dobę wytrzymać bez palenia.

MIĘDZYNARODOWY DZIEŃ MĘŻCZYZN - święto zainicjowano w 1999 roku w Trynidadzie i Tobago, ale znane jest w wielu innych krajach. Polscy mężczyźni muszą jednak powalczyć o swoje, bowiem w naszym kraju nie istnieje tradycja obchodzenia tego święta.

20.11

ŚWIATOWY DZIEŃ OCHRONY PRAW DZIECKA - święto upamiętnia uchwalenie Deklaracji Praw Dziecka w 1959 roku a także Konwencji o Prawach Dziecka w 1989 roku. To dokumenty, których celem jest zapewnienie jak najlepszej ochrony i opieki najmłodszym.

(110) – 1910 – zm. LEW TOŁSTOJ, rosyjski powieściopisarz i myśliciel, utwory:  Opowiadania sewastopolskie, Wojna i pokój, Anna Karenina, Zmartwychwstanie, Sonata Kreutzerowska, ur. 9.09.1828.

(95) – 1925 – zm. STEFAN ŻEROMSKI, polski pisarz, publicysta, dramaturg, pierwszy prezes polskiego PEN Clubu, utwory: Syzyfowe prace, Ludzie bezdomni, Popioły, Wierna rzeka, Dzieje grzechu, Przedwiośnie, Turoń, Uciekła mi przepióreczka…, Wiatr od morza, Snobizm i postęp, Na probostwie w Wyszkowie, ur. 14.10.1864

21.11

ŚWIATOWY DZIEŃ ŻYCZLIWOŚCI I POZDROWIEŃ - Hallo World Day to święto wywodzące się ze Stanów Zjednoczonych. Powstało z inicjatywy braci Briana i Michaela McCormacków, którzy w 1973 roku zaprotestowali przeciwko konfliktowi zbrojnemu pomiędzy Egiptem a Izraelem. Jego idea do dziś jest niezmienna – bądźmy dla siebie życzliwi, rozwiązujmy problemy w sposób pokojowy, a nie siłowy.

22.11

DZIEŃ KREDKI - święto to w znaczący sposób wiąże się z najmłodszymi, bowiem to dzięki kredkom mogą one wyrazić swoje myśli i uczucia. Rysowanie w dodatku rozwija wyobraźnię, więc tym bardziej warto dzisiaj zachęcać dzieci do tej świetnej zabawy.

23.11

(50) – 1970 – zm. ALF PRØYSEN, pisarz norweski, kompozytor, autor nowel, ballad i piosenek, światową sławę przyniósł mu cykl książek dla dzieci o maleńkiej pani Flakonik,  ur. 23 VII 1914

24.11

(145) – 1875 – ur. KSAWERY DUNIKOWSKI, polski rzeźbiarz, zm. 26.01.1964

25.11

KATARZYNAKI  - ten polski zwyczaj świąteczny jest męskim odpowiednikiem andrzejek. W wigilię św. Katarzyny Aleksandryjskiej kawalerowie mają więc okazję powróżyć sobie, co do przyszłego ożenku.

ŚWIATOWY DZIEŃ PLUSZOWEGO MISIA - mały, duży, bury, kolorowy, milutki,
z kokardką czy w kubraczku... Każdy posiada bądź posiadał własnego ulubionego misia pluszowego. Dzień ustanowiony w 2002 roku, w setną rocznicę powstania pluszowej zabawki, Teddy Bear. Historia maskotki wiąże się z wydarzeniem, które miało miejsce
w 1902 r. – prezydent USA Theodore Roosvelt, zapalony myśliwy, nie dopuścił podczas polowania do zastrzelenia małego niedźwiadka.

MIĘDZYNARODOWY DZIEŃ ELIMINACJI PRZEMOCY WOBEC KOBIET - to święto ma zwrócić uwagę na problem przemocy wobec kobiet podczas konfliktów wojennych
i prześladowanych z przyczyn politycznych. Data 25 listopada upamiętnia trzy siostry Mirabal, które tego dnia w 1960 roku zostały zamordowane na Dominikanie przez dyktatora Rafaela Trujillo.

26.11

(165) – 1855 – zm. ADAM MICKIEWICZ, największy poeta polski, dramatopisarz, publicysta i działacz polityczny epoki romantyzmu. Niektóre jego utwory wydawane w oddzielnych wydawnictwach książkowych przeznaczone są dla dzieci, m.in.: Bajki, Pani Twardowska, Powrót taty, ur. 24.12.1798

27.11

(125) – 1895 – zm. ALEXANDRE DUMAS (syn), francuski pisarz, utwory: Dama Kameliowa, Księżna Jerzowa, Pojęcia pani Aubrey, Dochodzenie ojcostwa, ur. 27.07.1824

28.11

DZIEŃ BEZ ZAKUPÓW - w Europie przypada w ostatnią sobotę listopada, w USA zaś, znany jako „Buy Nothing Day”, obchodzony jest w piątek po Święcie Dziękczynienia. Inicjatywa na ma celu zwrócenie uwagi świata na postępujący konsumpcjonizm, czyli nadmierne przywiązywanie wagi do dóbr materialnych. Dzień bez Zakupów przypomina również o drastycznych różnicach w jakości życia w poszczególnych częściach świata

29.11

(190) – 1830 - rocznica wybuchu POWSTANIA LISTOPADOWEGO  

30.11

ANDRZEJKI, wieczór magicznych wróżb odprawianych w wigilię świętego Andrzeja.

(185) – 1835 – ur. MARK TWAIN, właśc. Samuel Langhorne Clemens, pisarz amerykański, autor m.in. powieści przygodowych dla dzieci i młodzieży: Przygody Tomka Sawyera, Królewicz i żebrak, Przygody Hucka, zm. 21.04.1910

(120) – 1900 – zm. OSCAR WILDE, irlandzki poeta, prozaik, dramatopisarz i filolog klasyczny. Przedstawiciel modernistycznego estetyzmu, ur. 5.10.1856