Temat miesiąca to miejsce w naszym serwisie, w którym umieszczamy tematyczne materiały edukacyjne związane z kalendarium wydarzeń na dany miesiąc. Celem jest wsparcie użytkowników w poszerzaniu wiedzy, ułatwienie samodzielnej pracy. Przygotowany przez nas materiał to wyselekcjonowane materiały z internetu takie jak publikacje, filmy, artykuły, scenariusze, ciekawe strony, zestawienia bibliograficzne, gotowe quizy online.
Kwiatowym symbolem października jest kosmos i nagietek.

Październik w zbiorach Dolnośląskiej Biblioteki Pedagogicznej [zestawienie PDF]

Październik - Międzynarodowy Miesiąc Bibliotek Szkolnych

1 października

Światowy Dzień Wegetarianizmu

Światowym Dniem Wegetarianizmu

Międzynarodowy Dzień Osób Starszych (ang. International Day of Older Persons)
Ustanowione 14 grudnia 1990 roku przez Zgromadzenie Ogólne ONZ. Podobne święta: Światowy Dzień Praw Osób Starszych, Europejski Dzień Osób Starszych (Seniora), Narodowy Dzień Seniora, Światowy Dzień Dziadków i Osób Starszych.

Dzień Muzyki

Stanisława Przybyszewska [1.10.1901-15.08.1935]
Rocznica urodzin
Polska dramatopisarka, prozaik, malarka, córka Stanisława Przybyszewskiego, powieściopisarza i dramaturga, autorka utworów: Thermidor, Dziewięćdziesiąty trzeci, Sprawa Dantona.

W zbiorach Dolnośląskiej Biblioteki Pedagogicznej

Mohandas Karamchand Gandhi [2.10.1869-30.01.1948]
Rocznica urodzin
Jeden z największych orędowników pokojowego oporu i filozofii ahimsa, czyli niestosowania przemocy.

2 października

Rocznica zakończenia Powstania Warszawskiego

Międzynarodowy Dzień Empatii

Eko Kalendarz – pakiet edukacyjny

Międzynarodowy Dzień bez Przemocy
Ustanowiony 15 czerwca 2007 roku, na dzień urodzin Mahatmy Gandhiego.

Światowy Dzień Zwierząt Hodowlanych
Łączony często ze Światowym Dniem Wegetarianizmu (1 października). Nieprzypadkowo obchodzony jest w dzień urodzin Mahatmy Gandhiego, uważanego za pioniera wegetarianizmu. Powiedział on: „Wielkość narodu i jego postęp moralny można poznać po tym w jaki sposób obchodzi się on ze swymi zwierzętami”

Eko Kalendarz – materiały edukacyjne i informacyjne

Marek Edelman [1.01.1919-2.10.2009
Rocznica śmierci
Ps. „Marek” – polski polityk i działacz społeczny pochodzenia żydowskiego, lekarz kardiolog, jeden z przywódców powstania w getcie warszawskim.

W zbiorach Dolnośląskiej Biblioteki Pedagogicznej

3 października

Dzień Kasztana

Światowy Dzień Uśmiechu

Wojciech Jerzy Has [1.04.1925-3.10.2000]
Rocznica śmierci

Wojciech Has – kolekcja materiałów

4 października

Światowy Dzień Zwierząt

5 października

Denis Diderot [5.10.1713-31.07.1784]
Rocznica urodzin
Francuski pisarz, teoretyk sztuki, krytyk literacki i filozof, przedstawiciel oświecenia, redaktor Wielkiej Encyklopedii Francuskiej, autor m.in. powieści Kubuś Fatalista i jego pan.

Maurice Hugh Frederick Wilkins [15.12.1916-5.10.2004]
Rocznica śmierci
Prowadził badania rentgenograficzne nad kwasem deoksyrybonukleinowym (DNA) wraz z Rosalind Franklin. Wyniki tych badań, bez informowania Franklin, przekazał Jamesowi D. Watsonowi i Francisowi Crickowi, co przyczyniło się do odkrycia budowy cząsteczki DNA. W 1962 roku otrzymał wraz z Crickiem i Watsonem Nagrodę Nobla w dziedzinie medycyny za to odkrycie.

6 października

Maria Dąbrowska [6.10.1889-19.05.1965]
Rocznica urodzin
Powieściopisarka, eseistka, dramatopisarka, tłumaczka.

Paweł Edmund Strzelecki – [20.07.1797-6.10.1873]
Rocznica śmierci

Paweł Edmund Strzelecki – [patron 2023 ] materiały edukacyjne

7 października

Stanisław Żółkiewski [?.?.1547-7.10.1620]
Rocznica śmierci

Rok hetmana Stanisława Żółkiewskiego – kolekcja materiałów edukacyjnych

8 października

Maria Konopnicka [23.05.1842-8.10.1910]
Rocznica śmierci

9 października

Polona
9 października 2006 udostępniono Polonę pod adresem www.polona.pl oraz witrynę BN – www.bn.org.pl. Natomiast 6 grudnia 2006 uruchomiono zaktualizowaną wersję, którą wzbogacono o dodatkowe funkcjonalności i zmienioną szatę graficzną.

Dzień Pisania Listów
5 powodów dla których warto pisać listy?
Sztuka osobistej komunikacji: Listy pozwalają na wyrażenie emocji, myśli i uczuć w sposób bardziej osobisty i znaczący niż e-maile czy SMS-y.
Wartość sentymentalna: Ręcznie pisane listy mają wyjątkową wartość sentymentalną, pozwalając na zachowanie wspomnień i emocji.
Rozwój umiejętności: Pisanie listów rozwija umiejętności językowe, poprawia zdolności pisarskie i angażuje umysł, co przekłada się na lepszą koncentrację.
Tworzenie trwałych relacji: Pisanie listów to sposób na budowanie i utrzymywanie trwałych, osobistych więzi z innymi ludźmi.
Wartość historyczna: Listy są ważnym źródłem historycznym, pozwalającym na zgłębienie przeszłości i zrozumienie dawnych wydarzeń oraz emocji.

Edmund Niziurski [10.07.1925-9.10.2013]
Rocznica śmierci
Prozaik, krytyk literacki, autor utworów scenicznych i słuchowisk oraz wielu popularnych książek dla młodzieży, m.in.: Księga urwisów, Niewiarygodne przygody Marka Piegusa, Sposób na Alcybiadesa, Pięć melonów na rękę.

W zbiorach Dolnośląskiej Biblioteki Pedagogicznej

Tadeusz Różewicz [9.10.1921-24.04.2014]

Tadeusz Różewicz

10 października

Dzień Gier Planszowych

Gry planszowe w edukacji - poradnik

Międzynarodowy Dzień Drzewa / Światowy dzień Drzewa
To święto i zarazem międzynarodowa akcja sadzenia drzew. Bez drzew, bez lasów życie na Ziemi nie byłoby możliwe. Drzewa oczyszczają powietrze, filtrują wodę i zapobiegają erozji.

Claude Simon [10.10.1913-6.07.2005]
Rocznica urodzin
Francuski pisarz i eseista, uczestnik wojny domowej w Hiszpanii, autor dzieł m. in. Warkocz Bereniki, Droga przez Flandrię.

W zbiorach Dolnośląskiej Biblioteki Pedagogicznej

11 października

Światowy Dzień Ptaków Wędrownych [World Migratory Bird Day, WMBD]..
To coroczne międzynarodowe wydarzenie mające na celu zwiększenie świadomości społecznej na temat zagrożeń dla ptaków wędrownych oraz konieczności ochrony ich siedlisk. Obchodzone jest dwa razy w roku - w drugą sobotę maja oraz drugą sobotę października - aby uwzględnić różne pory migracji ptaków na półkuli północnej i południowej.

Dzień Dziewczyny

Dzień Wychodzenia z Szafy

Kazimierz Sosnkowski [19.11.1885-11.10.1969]
Wojskowy, polityk, działacz niepodległościowy i sportowy, generał broni Wojska Polskiego, czołowa postać emigracji polskiej podczas II wojny światowej

Halina Poświatowska [9.05.1935-11.10.1967]
Rocznica śmierci
Poetka przyszła na świat w Częstochowie w rodzinie rzemieślniczej jako Halina Myga, jednak ksiądz wprowadził Helena zamiast Halina do księgi parafialnej chrztów i urodzin, uznając imię Halina jako nie figurujące w rejestrze świętych. Ona sama formalnie dokonała zmiany imienia w 1961.
Poświatowska należy do pokolenia „Współczesności”. Zadebiutowała w 1956 publikując swoje wiersze w „Gazecie Częstochowskiej”. Za jej odkrywcę uważa się krytyka literackiego i poetę Tadeusza Gierymskiego, który – jak sam napisał w artykule „Pożegnania poetki” w tejże gazecie w 1967 roku – zrobił to z litości, nie oceniając jej poezji bardzo wysoko.
Po jej śmierci odnaleziono wiele niepublikowanych liryków, opowiadanie, bajkę dla dzieci, dramaty, listy – zebrane w „Dziełach” (Wydawnictwo Literackie, 1997). Na krótko przed śmiercią, w 1967 roku, Wydawnictwo Literackie opublikowało jej autobiograficzną powieść Opowieść dla przyjaciela, której ponowne wydanie ukazało się w 2017 roku nakładem tego samego wydawnictwa..

12 października

Arkadij Natanowicz Strugacki [26.08.1925-12.10.1991]
Rocznica śmierci
Ogromna większość utworów, które wyszły spod piór braci Strugackich, jest ich wspólnym dziełem. Na pracy literackiej skupili się w końcu lat pięćdziesiątych, oficjalne uznanie – łączące się z możliwością druku w prestiżowych pismach literackich, czy też tworzenia scenariuszy do filmów na podstawie swych utworów – zdobyli dopiero na przełomie lat siedemdziesiątych i osiemdziesiątych.
W swej prozie Strugaccy stawiają stopniowo coraz więcej pytań, między innymi o dobro i zło, o naturę człowieka, o granice ludzkiego poznania, tak w zakresie wiedzy o otaczającym świecie, jak i samowiedzy. Poruszają problemy etyki, odpowiedzialności władzy, kierunku rozwoju świata.

13 października

Dzień Ratownika Medycznego / Dzień Dawcy Szpiku

14 października

Dzień Edukacji Narodowej 14 października

Dzień Nauczyciela - kolekcja materiałów edukacyjnych

Urodziny Kubusia Puchatka
Dzień Kubusia Puchatka obchodzony jest w styczniu. Za datę urodzin Kubusia uważa się jednak 14 października 1926 roku, gdyż właśnie wtedy wydano książeczkę zatytułowaną „Kubuś Puchatek”.

Kubuś Puchatek - kolekcja materiałów edukacyjnych

Stefan Żeromski [14.10.1864-20.11.1925]
Rocznica urodzin

15 października

Dzień Mycia Rąk

Europejski Dzień Walki z Rakiem Piersi

Tadeusz Kościuszko [4.02.1746-15.10.1817]
Rocznica śmierci

Friedrich Wilhelm Nietzsche [15.10.1844-25.08.1900]
Rocznica urodzin

W zbiorach Dolnośląskiej Biblioteki Pedagogicznej

Michaił Lermontow [15.10.1948-27.07.1841]
Rocznica urodzin
Rosyjski poeta, autor dramatów.

16 października

Dzień Chleba

Dzień Mediacji

Honorat Koźmiński [16.10.1829-16.12.1916]
Rocznica urodzin

Honorat Koźmiński – kolekcja materiałów

17 października

Noc Bibliotek
Ogólnopolska akcja, której celem jest promocja czytelnictwa i zachęcenie do odkrywania bibliotek jako centrów kultury i edukacji. Hasło „Do dzieła!” jest zaproszeniem do aktywności, współtworzenia i angażowania się w inicjatywy, które ożywiają lokalne społeczności poprzez kulturę.

Fryderyk Chopin [1.03.1810-17.10.1849]
Rocznica śmierci

W zbiorach Dolnośląskiej Biblioteki Pedagogicznej

18 października

Czesław Centkiewicz [18.10.1904-10.07.1996]
Rocznica urodzin
Autor wielu książek [część napisał z żoną], w tym lektur Zaczarowana zagroda, Odarpi syn Edigwy, Anaruk, chłopiec z Grenlandii, Czy foka jest biała?, Tumbo z Przylądka Dobrej nadziei. Realizował się także jako sportowiec i podróżnik. W młodości uprawiał narciarstwo i lekkoatletykę. Uczestnik wojny z bolszewikami, więzień obozu koncentracyjnego, przed 1945 rokiem nie był na Grenlandii.

20 października

Adam Naruszewicz [20.10.1733-8.07.1796]
Rocznica urodzin
Nadworny historyk i poeta, dramatopisarz i tłumacz, ojciec polskiego klasycyzmu.

Janusz Grabiański [27.07.1929-20.10.1976]
Rocznica śmierci
Grafik, ilustrator książek i serii wydawniczych, projektant plakatów, kart i znaczków pocztowych. Główny nurt jego twórczości stanowiły ilustracje do książek dla dzieci, młodzieży i dorosłych. M. in. ilustrator Elementarza M. Falskiego.

Magdalena Samozwaniec [26.07.1894-20.10.1972]
Rocznica śmierci
Pisarka, siostra M. Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej, pisarka satyryczna, autorka m.in. satyrycznej parodii Trędowatej pod tytułem Na ustach grzechu oraz powieści Maria i Magdalena. Ta powieść to nie tylko rodzinne wspomnienia, ale także zapis atmosfery epoki. Na kartach książki pojawiają się wszystkie wybitne postaci tamtych czasów, od Henryka Sienkiewicza, poprzez Józefa Piłsudskiego, Karola Szymanowskiego, Tadeusza Boya-Żeleńskiego, Juliana Tuwima, Zofię Stryjeńską, Witkiewicza po wielu, wielu innych.

W zbiorach Dolnośląskiej Biblioteki Pedagogicznej

21 października

Dzień Kartofla

22 października

Dzień Osób Jąkających

Ferenc Liszt [22.10.1811-31.07.1886]
Rocznica urodzin
Węgierski kompozytor i pianista

W zbiorach Dolnośląskiej Biblioteki Pedagogicznej

23 października

Leszek Kołakowski [23.10.1927-17.07.2009]
Rocznica urodzin
Filozof zajmujący się głównie historią filozofii, historią idei i filozofią religii, eseista, publicysta i prozaik. Kawaler Orderu Orła Białego, autor m.in. Szkiców o filozofii katolickiej, Rozmów z diabłem.

W zbiorach Dolnośląskiej Biblioteki Pedagogicznej

24 października

Dzień Narodów Zjednoczonych i początek Tygodnia Rozbrojenia
DNZ obchodzony jest 24 października każdego roku i upamiętnia wejście w życie Karty Narodów Zjednoczonych w 1945 roku, co oznaczało formalne powstanie Organizacji Narodów Zjednoczonych (ONZ). Celem tego dnia jest zwrócenie uwagi na problemy rozwoju społeczno-gospodarczego na świecie. Tydzień Rozbrojenia (ang. Disarmament Week) – okolicznościowy tydzień organizowany corocznie w dniach 24-30 października

Święto Roweru

Sport i turystyka rowerowa – materiały edukacyjne

Światowy Dzień Origami

25 października

Dzień Ustawy o Ochronie Zwierząt

Zwierzęta. Materiały edukacyjne na temat zwierząt

Dzień Kundelka

Kundelki i nie tylko ...- kolekcja materiałów edukacyjnych

Światowy Dzień Niskorosłości

Ignacy Jan Paderewski [25.10/6.11.1860 lub 1859-29.06.1941]
Rocznica urodzin
Pianista, kompozytor, działacz niepodległościowy, mąż stanu i polityk.

W zbiorach Dolnośląskiej Biblioteki Pedagogicznej

Pablo Ruiz Picasso [25.10.1881-8.04.1973]
Rocznica urodzin
Hiszpański malarz, rzeźbiarz, rysownik, grafik, ceramik oraz poeta, uznawany za jednego z najwybitniejszych artystów XX wieku.

W zbiorach Dolnośląskiej Biblioteki Pedagogicznej

26 października

Światowy Dzień Donacji i Transplantacji

Olga Helena Karolina Boznańska [15.04.1865-26.10.1940]
Rocznica śmierci

Kolekcja materiałów edukacyjnych

27 października

Dzień Dziedzictwa Audiowizualnego

28 października

Dzień Odpoczynku dla Zszarganych Nerwów

Bolesław III Krzywousty [20.08.1086-28.10.1138]
Rocznica śmierci

Bolesław Krzywousty i bratobójcza walka o władzę. Podcast Muzeum Historii Polski

Erazm z Rotterdamu [28.10.1466 lub 1467-12.07.1536]
Rocznica urodzin
Niderlandzki filolog, filozof, pedagog, jeden z czołowych humanistów renesansu, propagator kultury antycznej, pisarz, myśliciel chrześcijański, katolicki duchowny. Głosił, że człowiek z natury jest dobry, zło zaś pochodzi z niewiedzy.

W zbiorach Dolnośląskiej Biblioteki Pedagogicznej

29 października

Dzień Kota w USA

„Nawet najmarniejszy kot jest arcydziełem” – słynny cytat pochodzi od Leonarda da Vinci, który w ten sposób podkreślał wyjątkowość i złożoność budowy kota jako istoty żywej. Zatem warto świętować przy każdej okazji.

Koty - kolekcja materiałów edukacyjnych

Juliusz Fortunat Kossak [29.10.1824-3.02.1899]
Rocznica urodzin
Malarz, rysownik i ilustrator. Specjalizował się w malarstwie historycznym i batalistycznym, ulubionym tematem jego obrazów były konie. Malował małoformatowe dzieła głównie techniką akwarelową. Był jednym z inicjatorów utworzenia w Krakowie Muzeum Narodowego. Ojciec Wojciecha Kossaka.

W zbiorach Dolnośląskiej Biblioteki Pedagogicznej

Zbigniew Herbert [29.10.1924-28.07.1988]
Rocznica urodzin
Polski poeta, eseista i dramaturg, autor słuchowisk, kawaler Orderu Orła Białego. Twórca słynnego cyklu poetyckiego Pan Cogito. Jego debiut książkowy to tom wierszy Struna światła. Laureat ponad dwudziestu nagród literackich. Jego wiersze były tłumaczone na wiele języków obcych.

30 października

Dzień Spódnicy

Maria Kuncewiczowa [30.10.1895-15.07.1989]
Rocznica urodzin
Pisarka, autorka prozy psychologicznej, wykorzystującej doświadczenia psychoanalizy, m.in. Cudzoziemki, uważanej za jedną z najwybitniejszych powieści psychologicznych dwudziestolecia międzywojennego.

W zbiorach Dolnośląskiej Biblioteki Pedagogicznej

31 października

Światowy Dzień Miast

Eko Kalendarz – materiały edukacyjne i informacyjne

Światowy Dzień Oszczędzania/ Dzień Rozrzutności

Halloween

Wanda Romeyko [12.08.1890-31.10.1978]
Polska malarka, graficzka i ilustratorka. Duże uznanie zdobyła, gdy opracowała szatę graficzną do książeczek Marii Buyno-Arctowej: do „Fifinki”, „Słoneczka”, „Kociej mamy…”, ale również do „Światka dziecięcego” Or-Ota czy książeczek do samodzielnego czytania Marii Weryho „I ja już czytam”. Jej charakterystyczne dziecięce postacie mogą być w pewnym sensie graficznym symbolem czasów przedwojennych, które minęły bezpowrotnie.