„Melchior Wańkowicz - reportażysta i pisarz - był jednym z najwybitniejszych polskich dziennikarzy w historii. Nazywany ojcem reportażu, wypełniał znakomicie to, co składa się na misję dziennikarską: opisując rzetelnie rzeczywistość służyć wspólnocie” – stwierdził Sejm w podjętej uchwale. „Pisząc ‘Sztafetę’, ‘Dzieje rodziny Korzeniowskich’, ‘Westerplatte’ czy ‘Bitwę o Monte Cassino’, miał świadomość, że czyni to zarówno dla współczesnych, jak i dla potomnych” – dodali posłowie. W okresie międzywojennym Wańkowicz założył i kierował wydawnictwem „Rój", publikował m.in. innymi w „Kurierze Warszawskim", „Wiadomościach Literackich" i „Kurierze Porannym". „Największy pomnik bohaterstwu polskich żołnierzy Wańkowicz wystawił w trzytomowym dziele ‘Bitwa o Monte Cassino’” – podkreślili posłowie. Do Polski powrócił w 1957 r. na fali „odwilży”. Podpisanie „Listu 34” w proteście przeciwko polityce kulturalnej PRL spowodowało, że stał się ofiarą nagonki i został skazany na trzy lata więzienia. W areszcie spędził w areszcie pięć tygodni – wobec powszechnego oburzenia władze komunistyczne musiały wstrzymać wykonanie wyroku. „W 50. rocznicę od jego odejścia Sejm Rzeczypospolitej Polskiej ustanawia rok 2024 Rokiem Melchiora Wańkowicza — niepokornego, odważnego, wnikliwego dziennikarza, pisarza i reportażysty, będącego wzorem i symbolem polskiego dziennikarstwa” – napisali posłowie. (www.sejm.gov.pl)
Grafika: Autorstwa Nieznany - Narodowe Archiwum Cyfrowe [1], Domena publiczna, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=10298460
Życie i twórczość
- Melchior Wańkowicz (Wikipedia.pl)
- Melchior Wańkowicz (10.01.1892—10.09.1974) (Culture.pl)
- Melchior Wańkowicz "Sztafeta"
Artykuły
- Melchior Wańkowicz, mistrz reportażu
- Melchior Wańkowicz (1892-1974)
- Kłócili się, rozstawali, pochowali córkę. O miłości Zofii i Melchiora Wańkowiczów
- Melchior Wańkowicz miał wielki dar urzekania czytelnika
- Reporter żywiołów. O (prawie) całej twórczości Melchiora Wańkowicza
- Sztuka reportażu wojennego według Melchiora Wańkowicza
- Niemieckie ślady w reportażach Melchiora Wańkowicza z tomu „Anoda i katoda”. Reportaże z części „Kraj lat dziecinnych” w perspektywie leksykalnej
- Podróż poza utartym szlakiem. Współczesny reportaż wobec teorii Melchiora Wańkowicza
- Melchior Wańkowicz. Świadek historii
- Melchior Wańkowicz. Do końca niepokorny
- Melchiora Wańkowicza dwa odmienne spojrzenia na Rosję
You Tube
- O Wańkowiczu – Aleksandra Ziółkowska-Boehm
- Wańkowicz wciąż krzepi – prelekcji Barbary Riss, zrealizowana w Muzeum Marii Dąbrowskiej
- Co Wańkowicz mówi nam dziś, po stu latach? - prof. Urszula Glensk
- 75. rocznica bitwy o Monte Cassino. Wspomnienie Melchiora Wańkowicza Archiwum Polskiego Radia
- Melchior Wańkowicz – Wczoraj i Dziś (Mediateka CHCK) - rozmowa Grzegorza Nowaka, znawcy twórczości Melchiora Wańkowicza z prof. Urszulą Glensk, znawczynią współczesnego reportażu, badaczką związaną z Uniwersytetem Wrocławskim
- „Bitwa o Monte Casino” Melchior Wańkowicz
Audycje radiowe
Opracowania
- Dla Ósmoklasistów: Melchior Wańkowicz krzepi (lekcja online)
- „Ziele na kraterze” Melchior Wańkowicz – epika, współczesność – kl. VIII
- Melchior Wańkowicz "Ziele na kraterze". Przygotowanie do egzaminu ósmoklasisty
- „Tędy i owędy” Melchior Wańkowicz Film z cyklu Polski z pasją
- „Ziele na kraterze” Melchior Wańkowicz – Film z cyklu Polski z pasją
- "Tędy i owędy" - Melchiora Wańkowicza. Egzamin ósmoklasisty z języka polskiego Film z cyklu „Wiedza z Wami: podstawówka”
- „Na tropach Smętka” oraz o swoim doświadczeniu z prozą Melchiora Wańkowicza / Michał Breitnewald
Scenariusze lekcji
- „Tędy i owędy” – wędrówka śladami Melchiora Wańkowicza – scenariusz dla kl. VIII
- Sposób na nauczyciela. Na podstawie wspomnień Melchiora Wańkowicza
- Pisarz i jego dzieło. Melchior Wańkowicz „Ziele na kraterze”(fragm.) O pasji życia w niełatwych czasach
- Jak ugryźć Wańkowicza… Mój plan na „Ziele na kraterze”
- Melchior Wańkowicz – „Tędy i owędy”
Interaktywne zadania
Prezentacje – omówienia lektury
- Wańkowicz krzepi – o legendzie polskiego reportażu
- "Tędy i owędy" M. Wańkowicz
- Odpowiedzialność za słowo – „Tędy i owędy” Melchiora Wańkowicza
- „Ziele na kraterze” Melchior Wańkowicz – lekcja
- Na tropach tradycji – „Ziele na kraterze” – lekcja
- „Ziele na kraterze” Melchior Wańkowicz – lekcja
- Niezwykły list – Melchior Wańkowicz „Ziele na kraterze” – lekcja kl. VIII
Słuchowiska, utwory
- Słuchowisko "Ziele na kraterze" wg powieści Wańkowicza (audycja z cyklu „Wieczór ze słuchowiskiem” PR Dwójka
- Panorama losu polskiego według Melchiora Wańkowicza - fragmenty opowiadania "Dzieje rodziny Korzeniewskich" Melchiora Wańkowicza w PR Trójka
Opracowała Edyta Kilian, DBP we Wrocławiu