3 listopada |
(95) – 1927 – ur. Zbigniew Cybulski, polski aktor teatralny i filmowy, uznawany za jednego z najwybitniejszych i najpopularniejszych polskich aktorów. |
5 listopada |
Dzień Postaci z Bajek, data wybrana na cześć urodzin Walta Disney’a, jednego z najpopularniejszych autorów bajek animowanych dla dzieci. Obchodzony przede wszystkim w przedszkolach i niższych klasach szkoły podstawowej. |
(85) – 1937 – zm. Bolesław Leśmian, polski poeta i prozaik, czołowy przedstawiciel literatury dwudziestolecia międzywojennego, krytyk literacki. Uznany za najbardziej nowatorską, najoryginalniejszą i najbardziej skrajną indywidualność twórczą literatury polskiej XX wieku, u której pośmiertnie dopatrywano się poetyckiego geniuszu; za życia zaś określano epigonem Młodej Polski. Twórca nowego typu ballady. |
|
(45) – 1977 – zm. René Goscinny, prozaik i humorysta francuski, autor serii historyjek obrazkowych o przygodach Gala Asteriksa oraz pełnych delikatnego humoru opowiadań o Mikołajku i jego szkolno-środowiskowych przygodach, m.in.: Wakacje Mikołajka, Rekreacje Mikołajka, Nowe przygody Mikołajka. |
|
(5) – 2017 – zm. Roman Bratny, polski prozaik, poeta, publicysta i scenarzysta filmowy. W swoich powieściach obrazował walkę i powojenne losy swojego pokolenia. Od jego powieści Kolumbowie. Rocznik 20 pochodzi nazwa generacji literatów urodzonych około 1920 roku. Stefan Kisielewski stwierdził, że był on jedynym pisarzem polskim, którego można uznać za konsekwentnego kronikarza współczesności, który niczego nie przegapił, na wszystko się ważył, był świadkiem - stronniczym, ale innych nie ma. |
|
7 listopada |
(155) – 1867 – ur. Maria Skłodowska-Curie, polsko-francuska uczona zajmująca się fizyką doświadczalną i chemią fizyczną, podwójna noblistka – laureatka Nagrody Nobla z fizyki i chemii. W 1891 Maria Skłodowska wyjechała z Królestwa Polskiego do Paryża, by podjąć studia na Sorbonie; następnie rozwinęła tam swoją karierę naukową. |
8 listopada |
Europejski Dzień Zdrowego Jedzenia i Gotowania, celem święta jest promowanie zdrowego jedzenia wśród najmłodszych (i nie tylko), dobrych nawyków żywieniowych, spożywania regularnie posiłków, informowanie o konsekwencjach złej diety. |
9 listopada |
Międzynarodowy Dzień Walki z Faszyzmem i Antysemityzmem, To święto upamiętnia pogrom Żydów w hitlerowskich Niemczech podczas tzw. „nocy kryształowej”. W nocy z 9 na 10 listopada 1938 roku w całym kraju palono synagogi, dewastowano cmentarze. Śmierć poniosło wówczas około 90 Żydów, a 35 tysięcy wysłano do obozów koncentracyjnych. |
10 listopada |
Międzynarodowy Dzień Młodzieży |
11 listopada |
Narodowe Święto Niepodległości, obchodzone dla upamiętnienia rocznicy odzyskania w 1918 roku przez Polskę niepodległości. |
(185) – ur. 1837 – Artur Grottger, polski malarz, jeden z czołowych przedstawicieli romantyzmu w malarstwie polskim, ilustrator, rysownik, autor cyklu „kartonów” o powstaniu styczniowym. |
|
(100) – 1922 – ur. Kurt Vonnegut, amerykański pisarz i publicysta, tworzący literaturę postmodernistyczną i science fiction m.in. Kocia kołyska, Rzeźnia nr 5, czyli Krucjata dziecięca, czyli Obowiązkowy taniec ze śmiercią, Śniadanie mistrzów, czyli Żegnaj, czarny poniedziałku. |
|
12 listopada |
(120) – 1092 – ur. Jan Marcin Szancer, grafik, malarz, scenograf, autor ilustracji w książkach dla dzieci, które łączą umiejętnie realizm z ekspresją, dekoracyjność z liryką, romantyczną fantazję z delikatną groteską. Zilustrował m.in.: Pinokia C. Collodiego, Bajki I. Krasickiego, Lokomotywę J. Tuwima. |
13 listopada |
Międzynarodowy Dzień Niewidomych to czas, kiedy zaznajamia się pełnosprawnych ludzi z przeszkodami, które na swojej drodze każdego dnia spotykają niewidomi. Wiele budynków nie jest dostosowanych do potrzeb takich osób, a ludzie z psem przewodnikiem są wypraszani ze sklepów. To musi się zmienić, ale tylko szerzenie wiedzy o potrzebach niewidomych może doprowadzić do zmian. |
Międzynarodowy Dzień Łamańców Językowych ma za zadanie promowanie języka ojczystego. Dzięki trudnym słowom można przy okazji zachęcić młodych ludzi do lepszego poznania gramatyki i poprawnej wymowy. |
|
(100) – 1922 – ur. Tadeusz Borowski, polski pisarz, poeta i publicysta. Należał do pokolenia Kolumbów. |
|
14 listopada |
Dzień Seniora, celem Ogólnopolskiego Dnia Seniora jest promowanie aktywności osób w starszym wieku oraz dążenie do ich integracji z młodszymi grupami społecznymi. |
Światowy Dzień Sierot, dzieci porzucone, albo te, które straciły rodziców w różnych okolicznościach potrzebują miłości jak każdy człowiek. Światowy Dzień Sierot zwraca uwagę na potrzeby maluchów. |
|
(115) – 1907 – ur. Astrid Lindgren, szwedzka pisarka, autorka szeregu popularnych powieści dla dzieci i młodzieży, m.in. Fizia Pończoszanka, Dzieci z Bullerbyn, Mio, mój Mio, Karlsson z Dachu, Emil ze Smalandii, Bracia Lwie Serce, Ronja, córka zbójnika. |
|
15 listopada |
Dzień Uwięzionego Pisarza, to święto uchwalone przez Międzynarodowe Stowarzyszenie Pisarzy PEN ma na celu pokazanie, jak niebezpieczna bywa praca dziennikarza/pisarza, który pisze prawdę w każdych okolicznościach.. Za swoją niezależność często płacą oni ogromną cenę -więzieniem, utratą zdrowia, a nawet życia. |
(160) – 1862 – ur. Gerhart Hauptmann, niemiecki dramatopisarz i pisarz, laureat Nagrody Nobla w 1912 r., przedstawiciel nurtu naturalistycznego w teatrze. |
|
(65) – 1957 – zm. Andrzej Bursa, polski poeta, prozaik, dramaturg i dziennikarz, należał do pokolenia „Współczesności”, zaliczany do kręgu poetów wyklętych. Jego twórczość w znacznej mierze przepełniona była buntem, brutalnością i cynizmem; wiersze cechowały naturalizm oraz antyestetyka. Bursa był poetą szukającym trwałych wartości humanistycznych i prawd o człowieku i sobie samym. Dzieła artysty idealnie opisują ówczesną rzeczywistość w sposób demaskatorski i bezkompromisowy, a zarazem przesycone są ukrytym liryzmem. |
|
16 listopada |
Dzień Tolerancji, święto ustanowione przez UNESCO w 1995 roku ma na celu promowanie szacunku, akceptacji i uznania bogactwa różnorodności kultur na świecie. Jest to odpowiedź na rosnącą falę wszelakiej nietolerancji, takiej jak rasizm czy antysemityzm. |
(100) – 1922 – ur. José Saramago, portugalski pisarz, laureat Nagrody Nobla w dziedzinie literatury w 1998. Saramago połączył w swoich dziełach mity, historie swojego kraju oraz surrealistyczne wyobrażenia, m.in. Wszystkie imiona, Miasto ślepców. |
|
17 listopada |
Dzień Czarnego Kota, święto wywodzi się z Włoch, gdzie czarne koty są wyjątkowo prześladowane. 17. dzień miesiąca uważany jest w Italii za najbardziej pechowy. |
Światowy Dzień Rzucania Palenia Tytoniu, Dzień ten, przypadający w trzeci czwartek listopada, ma już ponad 30-letnią tradycję. Pomysł zrodził się w USA w Californii, gdzie w 1974 roku zachęcono ponad milion palaczy do odstawienia papierosów na jeden dzień. Oczywiście 24 godziny nie wystarczą – mają jedynie zachęcić do całkowitego porzucenia nałogu. |
|
(95) – 1927 – ur. Witold Gawdzik, nauczyciel, autor książek popularyzujących znajomość prawideł gramatyki i ortografii języka polskiego, m.in.: Gramatyka na wesoło, Ortografia na wesoło, Ortografia na wesoło i na serio. |
|
18 listopada |
(100) – 1922 – zm. Marcel Proust, francuski pisarz, autor powieści W poszukiwaniu straconego czasu. |
(70) – 1952 – zm. Paul Éluard, francuski poeta, związany z dadaizmem i surrealizmem. Znany zwłaszcza z wysublimowanej, wizyjnej liryki miłosnej. „U Éluarda powtarzają się gwiazdy, lustra, dłonie, kwiaty, ogień”. |
|
19 listopada |
Międzynarodowy Dzień Zapobiegania Przemocy Wobec Dzieci, W ten dzień warto to uświadamiać ludziom oraz zachęcać do bezzwłocznego reagowania, gdy najmłodszym dzieje się krzywda. |
(80) – 1942 – zm. Bruno Schulz, polski prozaik, grafik, malarz, rysownik i krytyk literacki. Proza Schulza jest zjawiskiem oryginalnym w światowej literaturze, a jego specyfika sprawia niemałe trudności w przełożeniu na język innych dziedzin sztuki. Opiera się na narracji, dialog pojawia się w niej sporadycznie. Pełna jest metafor, opisuje świat materialny jako migotliwy, zmienny. Utwory: Sklepy cynamonowe, Sanatorium pod Klepsydrą. |
|
20 listopada |
Światowy Dzień Ochrony Praw Dziecka, obchodzony w rocznicę uchwalenia przez ONZ Konwencji o Prawach Dziecka w 1989 roku. o dokumenty, których celem jest zapewnienie jak najlepszej ochrony i opieki najmłodszym. |
Światowy Dzień Pamięci o Ofiarach Wypadków Drogowych, Niestety, każdego dnia w wypadkach na całym świecie ginie kilka tysięcy osób. Święto w 1993 roku zainicjowała organizacja Road Peace. |
|
21 listopada |
Światowy Dzień Życzliwości i Pozdrowień, Hallo World Day to święto wywodzące się ze Stanów Zjednoczonych. Powstało z inicjatywy braci Briana i Michaela McCormacków, którzy w 1973 roku zaprotestowali przeciwko konfliktowi zbrojnemu pomiędzy Egiptem a Izraelem. Jego idea do dziś jest niezmienna – bądźmy dla siebie życzliwi, rozwiązujmy problemy w sposób pokojowy, a nie siłowy. |
22 listopada |
Dzień Kredki, Święto to w znaczący sposób wiąże się z najmłodszymi, bowiem to dzięki kredkom mogą one wyrazić swoje myśli i uczucia. Rysowanie w dodatku rozwija wyobraźnię, więc tym bardziej warto dzisiaj zachęcać dzieci do tej świetnej zabawy. |
23 listopada |
(95) – 1927 – zm. Stanisław Przybyszewski, polski pisarz, poeta, dramaturg, nowelista okresu Młodej Polski, skandalista, przedstawiciel cyganerii krakowskiej i nurtu polskiego dekadentyzmu. Okrzyknięty za życia legendą, stał się bohaterem wielu plotek i anegdot. W Berlinie był nazywany „genialnym Polakiem”. |
24 listopada |
Katarzynki, ten polski zwyczaj świąteczny jest męskim odpowiednikiem andrzejek. W wigilię św. Katarzyny Aleksandryjskiej kawalerowie mają więc okazję powróżyć sobie, co do przyszłego ożenku |
(35) – 1987 – zm. Karol Bunsch, polski pisarz historyczny, tłumacz literatury niemieckiej i angielskiej, autor powieści historycznych także dla młodzieży, w tym wielotomowego cyklu powieści piastowskich, m.in.: Dzikowy skarb, Ojciec i syn, Wawelskie wzgórze, Rok tysięczny, Przekleństwo, Bezkrólewie. |
|
25 listopada |
Światowy Dzień Pluszowego Misia, ustanowiony w 2002 roku, w setną rocznicę powstania pluszowej zabawki, Teddy Bear. Historia maskotki wiąże się z wydarzeniem, które miało miejsce w 1902 r. – prezydent USA Theodore Roosvelt, zapalony myśliwy, nie dopuścił podczas polowania do zastrzelenia małego niedźwiadka. |
26 listopada |
(50) – 1972 – ur. James Dashner, pisarz amerykański, autor książek fantasy dla młodzieży. Światową sławę przyniosły mu serie Więzień Labiryntu i Doktryna śmiertelności. |
28 listopada |
(115) – 1907 – zm. Stanisław Wyspiański, polski literat i artysta wizualny: dramaturg, poeta, malarz, grafik, architekt, projektant mebli. Jako pisarz związany z dramatem symbolicznym. Tworzył w epoce Młodej Polski. Bywa nazywany czwartym wieszczem polskim. |
(115) – 1907 – ur. Alberto Moravia, włoski powieściopisarz, nowelista i dziennikarz. Uznawany jest za jednego z najważniejszych pisarzy włoskich XX wieku. Jego powieści, pisane tradycyjną, realistyczną, zwięzłą techniką ukazują przede wszystkim losy jednostki na tle portretu społeczeństwa. Utwory: m.in. Konformista, Matka i córka, Pogarda. |
|
(80) – 1942 – ur. Jonasz Kofta, polski poeta, dramaturg, satyryk, piosenkarz i malarz. |
|
29 listopada |
(190) – 1832 – ur. Louisa May Alcott, pisarka amerykańska, autorka powieści dla dziewcząt Małe kobietki, która zapoczątkowała realistyczną powieść dla młodzieży. |
30 listopada |
Andrzejki, wieczór magicznych wróżb odprawianych w wigilię świętego Andrzeja. |
(335) – 1667 – ur. Jonathan Swift, irlandzki pisarz, autor licznych utworów satyrycznych, m.in. Bitwy książek, oraz politycznych, m.in. Listów kupca bławatnego, jednak najbardziej jest znany jako twórca Podróży Guliwera, najważniejszej książki angielskiego oświecenia, która zyskała sobie ogromną popularność. |
Na podstawie materiałów:
- https://pl.wikipedia.org/wiki/Wikiprojekt:Rocznice
- https://www.kalbi.pl/kalendarz-swiat-nietypowych
- https://www.ekokalendarz.pl/
- https://biblioteka.pl/kalendarz
- kalendarium rocznic i wydarzeń 2022 - WiMBP w Rzeszowie
- kalendarium świąt i rocznic 2022 – MBP w Opolu
- Kalendarz Świąt Nietypowych: http://kalendarzswiatnietypowych.pl
Opracowała Beata Malentowicz, Dolnośląska Biblioteka Pedagogiczna we Wrocławiu